یکی از پروندههایی که در هفتههای اخیر نه تنها در صدر خبرهای ورزشی که جزو مهمترین خبرهای سیاسی قرار گرفته، پرونده بازداشت پنج ورزشکار در شیراز به اتهام دست داشتن در یک طرح «بمبگذاری» است که ماموران جمهوری اسلامی مدعیاند آن را خنثی کردهاند.
بازداشت پنج ورزشکار در پرونده پرتناقض «بمبگذاری»
در این پرونده نام دنا شیبانی مربی اسنوبرد و گرافیست، حسام موسوی مربی سنگنوردی و هایلاین، امیرارسلان مهدوی مربی اسنوبرد، اشراق نجفآبادی عضو سابق تیم ملی دوچرخهسواری کوهستان و محمد خیوه کوهنورد و طبیعتگرد منتشر شده است. آنها در فاصله ۴ آبان تا ۹ آذر در چند شهر شامل شیراز، اصفهان، قشم و یاسوج بازداشت شدهاند.
پرونده این پنج ورزشکار شیرازی از ابتدا تناقضات فراوانی داشته است. خبرگزاری دولتی ایرنا ششم آبان از قول فرماندار شیراز نوشت «سربازان گمنام امام زمان» شخصی را که در معالیآباد شیراز قصد بمبگذاری داشته و «مواد منفجره با قدرت تخریب بالا» را در یک کیف گذاشته بوده، بازداشت کردند.
پیش از آن، معاون سیاسی-امنیتی استانداری فارس بمبگذاری را صراحتا رد کرده و گفته بود: «بمبگذاری نداشتیم که جایی بمبگذاری شده باشد یا اینکه که مثلا مواد منفجرهای مثل تیانتی همراه داشته باشد.» به گفته او، فردی با بستهای که «مایعات قابل اشتعال و بعضی ملحقات بود» و «قصد داشتند در جایی از آن به عنوان عامل حریق یا انفجار محدود استفاده کنند» در معالیآباد بازداشت شده بود.
با این حال، برخی رسانههای حکومتی در تاریخ ۱۰ آذر روایتی متفاوت از «بمبگذاری» ارائه و کشف آن را به «گزارش مردمی» درباره «بستهای مشکوک» در یکی از معابر شیراز نسبت دادند و نوشتند تیم چک و خنثی در محل بمب را خنثی کردند.
در تاریخ ۲۲ آذر رسانههای حکومتی ویدیوی حاوی اعترافات اجباری این پنج ورزشکار را در رابطه با «بمبگذاری» ادعاشده منتشر کردند. حسام موسوی در این اعتراف اجباری میگوید بمبگذاری قرار بوده جلوی استانداری فارس انجام شود در حالی که رسانههای حکومتی مکان را حوالی معالیآباد و میدان احسان ذکر کرده بودند و نه استانداری. مکانهای مذکور حتی از نظر جغرافیایی به هم نزدیک نیستند.
خبرگزاریهای تسنیم و ایرنا ادعا کردهاند قرار بوده بمب «شهر را منفجر کند» و «مواد منفجره با قدرت تخریب بالا» داشته است. این در حالی است که ویدیوهای منتشرشده نشان میدهد کسانی که در حال خنثی کردن «بمب» هستند با انبردست یک سیم را قطع میکنند و دستگاهی که به عنوان ریموت بمب نشان داده میشود در بازار موجود است و قیمتی حدود ۳۵۰ هزار تومان دارد.
بمب گزارششده بر اساس فیلم اعترافات اجباری ورزشکاران و تصاویر منتشر شده، ترکیبی از اکلیل و سرنج در یک ظرف پلاستیکی روی دبهای حاوی بنزین است.
تناقضات این ویدیوها و گزارشها از دید کاربران و کارشناسان در رسانههای اجتماعی دور نمانده و سایت فکتنامه در مطلبی به تفصیل آنها را توضیح داده است.
وضعیت حسام موسوی، امیرارسلان مهدوی و اشراق نجفآبادی در بازداشت
اولین ورزشکار بازداشتی در این پرونده امیرارسلان مهدوی است که چهارم آبان بازداشت شده و آخرین نفر هم حسام موسوی که نهم آذر در اصفهان دستگیر میشود. تاکنون دنا شیبانی و محمد خیوه به قید وثیقه آزاد شدهاند، اما حسام، امیرارسلان و اشراق که در انفرادی نگهداری میشدند روز سهشنبه ۱۳ دی به زندان عادلآباد شیراز منتقل شدند.
ایران اینترنشنال درباره وضعیت این ورزشکاران با منابعی آگاه که نخواستهاند نامشان فاش شود، گفتوگو کرده است.
به گفته سه منبع، حسام موسوی طی یک سال گذشته ساکن تهران بوده و در آنجا کار میکرده و از مهرماه در شیراز حضور نداشته است. او همچنان وکیل ندارد و خانوادهاش درباره وضعتیش با رسانهها صحبت نکردهاند.
یکی از این منابع، این ورزشکار ۳۴ ساله را فردی «بیحاشیه» توصیف کرد که ورزش و طبیعت دو دغدغه اصلی زندگیاش هستند و «آدم زندگی شهری» نیست. به گفته این منبع، حسام موسوی در سالهای اخیر امکان مهاجرت به خارج از کشور را داشته اما به دلیلش دلبستگی عمیقش به ایران، مهاجرت نکرده است.
یکی از شاگردان او هم در توصیفش در روایتی که به ایران اینترنشنال رسیده، گفت: «یک بار تو کمپ سنگنوردی عقرب دیدیم. حسام نگذاشت بکشیمش گفت ما اومدیم محل زندگی اینا به همین راحتی بکشیمش؟…میگفت از بس تو کوه بودم یادم رفته چطور سوار ماشین بشم! حسام جز طبیعت چیز دیگری بلد نیست. چطور ممکن است چنین تهمتی به او بزنند؟»
امیرارسلان مهدوی، دیگر ورزشکار بازداشتی در این پرونده تاکنون به وکیل دسترسی نداشته است. یک منبع نزدیک به او به ایران اینترنشنال گفت خانواده مهدوی با بازداشت او تنها ماندهاند، چون برادر دیگرش در خارج از کشور ساکن است. آنها تحت فشار امنیتی قرار دارند.
مادر امیرارسلان در مصاحبه با روزنامه شرق که روز هشتم دی منتشر شده، تاکید کرد پسرش فقط در پی یک «زندگی نرمال» بوده و آنها از زمان بازداشتش موفق به ملاقات حضوری نشدهاند. بر اساس این گزارش، خانواده مهدوی هیچ اطلاعی از روند پرونده فرزندشان ندارند و نمیدانند که او در چه مرحله و زمانی میتواند به وکیل دسترسی داشته باشد.
ورزشکار سومی که هنوز در بازداشت است، اشراق نجفآبادی، کوهنورد و دوچرخهسوار است. به او اتهام «سرتیم بمبگذاری و هدایتکننده اعضا» زده شده است.
منابعی آگاه از وضعیت او به ایران اینترنشنال گفتند اشراق روز ۱۸ آبان زمانی که در مطب دندانپزشکی بوده به شکل «خشن» و به دست نیروهای لباس شخصی بازداشت میشود که با دو خودروی پلیس همراهی میشدند. او روز بعد به خانوادهاش زنگ میزند و آنها را از بازداشت خود مطلع میکند با این حال نمیدانسته در کجا زندانی شده است.
برادر او عرفان نجفآبادی که در حساب توییترش درباره اشراق اطلاعرسانی میکند، اوایل دی ماه درباره پرونده اشراق با روزنامه شرق مصاحبه کرد و گفت: «اتهام بمبگذاری واقعا من را شوکه کرد. این چیزی نیست که به این بچهها بچسبد. این بچهها و خانوداههایشان سابقه مشخصی دارند.»
او همچنین در حساب توییترش نوشته هشتم دی همراه پدرش دیداری حدودا دو ساعته با مسئول اطلاعات سپاه در شیراز داشته که اشراق نیم ساعت در آن حاضر شده است.
به نوشته عرفان نجفآبادی، اشراق به پخش اعترافات اجباری خود در رسانهها «به شدت معترض» شده و این اقدام را «نادرست» خوانده است. او همچنین از «طولانی شدن حبس انفرادی در فضای سه در سه، در حالی که مدتهاست بازجویی تمام شده» گلایه داشته است.
روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنهای اداره میشود حتی مصاحبه خانواده مهدوی و نجفآبادی با روزنامه شرق را تحمل نکرد و آنها را شدیدا مورد حمله قرار داد.
اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال نشان میدهد در این پرونده ۱۰ نفر بازداشت شده یا تحت تعقیب قرار گرفتهاند، اما فقط نام پنج نفر آنها رسانهای شده است.
فشار امنیتی بر ورزشکاران شیراز
یکی از ورزشکاران ساکن شیراز که نخواست نامش منتشر شود با تایید گزارشها درباره احضار و بازداشت حدود ۳۰ ورزشکار در شیراز که نام برخی از آنها به دلیل عدم تمایل خانوادههایشان در رسانهها مطرح نشده، به فشار شدید نهادهای امنیتی روی ورزشکاران در این شهر اشاره کرد.
بر اساس مشاهدات او، برخی از آنها بعد از آزاد شدن به قید وثیقه همچنان تحت فشار امنیتیاند و وضع روانی مناسبی ندارند. علاوه بر این، گوشیهای موبایلشان خاموش است و عملا ارتباط گرفتن با آنها سخت شده است.
حک شدن کلمه آزادی بر روی کوه دراک شیراز و انتشار ویدیوهای آن در تاریخ هشتم آبان بهانه دیگری برای فشار بر ورزشکاران این شهر بوده است. در پی انتشار این ویدیو، حامدقشقایی کوهنورد، سنگنورد، غارنورد و دبیر پیشین کمیته هیمالیانوردی استان فارس روز ۱۹ آبان زمانی که به درمانگاه میرفت در خیابان توسط ماموران اطلاعات بازداشت شد.
سرکوب ورزشکاران شیراز در سالهای اخیر نمونههابی همچون اعدام نوید افکاری، کشتیگیر و معترضی که در اعتراضات مرداد ۹۷ بازداشت شد و کشتن امین بذرگر، کشتیگیر جوان دیگر و دوست نوید به دست نیروهای امنیتی را داشته است.