هشتم مارس ۲۰۲۳، روز جهانی زن، بدون حرف زدن از شجاعت و جسارت زنان ایران غریب میبود. زنان ایران و دستاوردهایشان در خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی، بازتابی پررنگ در رسانههای دنیا داشت.
تحلیلی در همین باره بخوانید که در آن نگارنده مطلب معتقد است فمینیسم جهانی میتواند از مبارزات زنان در ایران و بینش آنها بسیار بیاموزد.
این مطلب در وبسایت «تروثاوت» منتشر شده است.
جهان در نقطه تحول است: از یک سو فاشیسم و خودکامگی در جهان رو به افزایش است و از سوی دیگر قیامهای دموکراتیک در برابر خودکامگی و امپریالیسم سر بر آوردهاند و دامنهشان را از میانمار تا سودان و از اوکراین تا ایران گستردهاند.
زنان ایران ستارگان هشتم مارس ۲۰۲۳ و در خط مقدم مبارزات فمینیستی بودهاند؛ آنان رهبران قیامی جوان و مردمیاند که هر روز چهره جدیدی از خود به جهان نشان میدهد و چشم در چشم سرکوب وحشیانه جمهوری اسلامی میایستد.
جنبش «زن، زندگی، آزادی» نشان شجاعت و تلاش برای ابراز دقیق خواستههای فمینیستی زنان ایران است.
فراتر از آن، «زن، زندگی، آزادی» جنبشی بنیادین برای اعتراض به وضعیت حاضر ایران و جنبشی علیه زنستیزی، تبعیض جنسیتی، ناامنی اقتصادی هر روزه، بیکاری و بیگاری، فقر، بیچارگی، ستم طبقاتی و ستم علیه اقلیتهای مذهبی و ملی است. این جنبش انقلابی، انسانی و مدرن برای پایان دادن دائمی به سلطه و آغاز یک انقلاب اجتماعی برای رهایی مردم از تمام اشکال ظلم، تبعیض، بیگاری، ظلم و دیکتاتوری است.
حتی کف تقاضاهای مطرحشده در جنبش «زن، زندگی، آزادی» هم بسیار مترقی است و توسعه و پیشرفت جنبش «زن، زندگی، آزادی» تا همین جای کار هم بسیار چشمگیر بوده و جهشی رو به جلو برای جامعه ایران محسوب میشود.
زنان ایران و گستراندن افق مبارزات فمینیستی در جهان
زنان سراسر جهان میتوانند بسیار از مبارزات زنان در ایران بیاموزند. زنان ایرانی هنوز نتوانستهاند آن انقلاب فمینیستی را که میخواهند به سر منزل مقصود برسانند اما تا همین جا هم سوالهای جدی از فمینیسم جهانی مطرح کردهاند و آن را با خواستههایشان به چالش کشیدهاند.
شعار «زن، زندگی، آزادی» با بینشی آزادیبخش برای آینده دنیا، تمامی فمینیستهای جهان را به خود فرامیخواند.
اعتراضات زنان و دختران جوان، شلیک به آنها، شلیک به چشمانشان، تجاوز به آنها، گرفتن جانشان و آزار آنانی که در قالب دوگانه جنسیت (زن و مرد) جا نمیگیرند، حاکی از رنج آفرینی ۴۰ ساله به دست حکومتی نظامی و مذهبی است که اجازه نمیدهد تا معنای حقیقی زندگی برای زنان ایران متبلور شود و در عوض، آنها را هر چه بیشتر به سمت بچهدار شدن میراند.
چنین حکومتی با زبانی آزادانه که از واژه «انتخاب»، تمرکز بر شغل و حرفه و منفعت فردی برای زن حرف میزند، بیگانه است. اما آنچه زنان ایرانی میخواهند وجود داشتن انسانی، بر اساس همدلی جمعی، خودمختاری، شکوفایی کار و آموزش و پایان دادن به خشونت حکومتی و جنسیتی است که این دو در نظر زنان ایران، در هم تنیده شدهاند.
مجالی برای بنا کردن همدلی فمینیستی جهانی
سال ۲۰۱۷ و زمانی که جنبش «می تو» به جنبشی جهانی تبدیل شد، امید زیادی وجود داشت که فمینیسم جهانی از نظر کیفی و کمی وارد دوران جدیدی شود.
جنبش «می تو» به دور انداختن مفاهیم نادرست درباره آزادی زنان که در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ پا گرفته بود و سالیان سال جولان داده بود، بسیار کمک کرد و از جداییناپذیری مردسالاری و کاپیتالیسم هم تا حدود زیادی پرده برداشت.
پرداختن به چنین مسایلی امروزه و مخصوصا در مواجهه با خشونت فزاینده حکومتی، تجاوز، حبس و زنکشی در کشورهایی همچون ایران، افغانستان، اتیوپی و همینطور در سینکیانگ چین و ...، همچنان و هر روزه، بسیار جدی است.