سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) به شکل رسمی اعلام کرد حمایتش از کودتای سال ۱۳۳۲ در ایران «غیر دموکراتیک» بود. این کودتا منجر به برکناری محمد مصدق، نخست‌وزیر وقت و تحکیم قدرت محمدرضا شاه پهلوی شد.

آسوشیتدپرس روز پنج‌شنبه ۲۰ مهر گزارش داد در پادکستی که اخیرا از سوی سازمان سی‌آی‌ای منتشر شده است، دو تن از مقام‌های فعلی این سازمان اعتراف کرده‌اند دخالت سی‌آی‌ای در کودتای سال ۱۳۳۲ در خدمت تقویت دموکراسی نبوده است.

این برای اولین بار است که سازمان سی‌آی‌ای تایید می‌کند در «کودتای ۲۸ مرداد» نقش داشته است.

والتر تروسین، سخنگوی سی‌آی‌ای و مجری این پادکست گفت بسیاری از تاریخ‌نگاران معتقدند اکثریت فعالیت‌های مخفی سی‌آی‌ای در جهت تحکیم قدرت حکومت‌های دموکراتیک بوده است.

او اعتراف کرد که کودتای ۱۳۳۲ ایران از این قاعده مستثنی بود.

برنت گیری، یکی از تاریخ‌نگاران سازمان سی‌آی‌ای نیز در این پادکست اظهارات تروسین را تایید کرد.

این پادکست که با نام «فایل‌های لانگلی» بیش از یک ماه پیش پخش شده است، در ابتدا به روایت نحوه خروج شش دیپلمات‌ آمریکایی از ایران پس از اشغال سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۳۵۸ می‌پردازد.

مقر فعلی سازمان سی‌آی‌ای در لانگلی ویرجینیای ایالات متحده است.

نمایندگی دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد به پرسش آسوشیتدپرس در مورد اعتراف سازمان سی‌آی‌ای در مورد نقش خود در کودتا پاسخ داده و بیانیه‌ای منتشر کرده است.

بر اساس این بیانیه، آمریکا تاکنون گامی برای جبران اقداماتش و تعهد به عدم مداخله در امور داخلی ایران برنداشته است.

این نمایندگی، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را آغاز مداخلات مستمر آمریکا در امور داخلی ایران دانسته و گفته است تغییری در «سیاست‌های براندازانه» واشینگتن به وجود نیامده است.

پیش از این مادلین آلبرایت، وزیر امور خارجه وقت آمریکا در سال ۲۰۰۰ به «نقش مهم» واشینگتن در این کودتا اعتراف کرده بود.

باراک اوباما، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا نیز در سال ۲۰۰۹ با اشاره به نقش سازمان سی‌آی‌ای در کودتای ۱۳۳۲ گفت این کودتا منجر به ساقط شدن دولتی در ایران شد که بر اساس سازوکارهای دموکراتیک به قدرت رسیده بود.

عملیات سی‌آی‌ای برای سازمان‌دهی کودتا علیه مصدق در زمان خود و با توجه به شرایط جنگ سرد، «موفقیت» قلمداد می‌شد.

مورخان در سال‌های اخیر به بازخوانی این واقعه تاریخی و نقش سازمان سی‌آی‌ای در موارد مشابه مانند کودتای گواتمالا در سال ۱۹۵۴ میلادی پرداخته‌اند.

ملکوم بایرن از موسسه غیردولتی «آرشیو امنیت ملی» گفت بسیاری از مدارک و مستندات مربوط به کودتای ۱۳۳۲ هنوز منتشر نشده‌اند.

به گفته او، این موضوع به «سردرگمی عمومی» و «افسانه‌سرایی» در مورد نقش ایالات متحده در کودتا دامن زده است.

سازمان سی‌آی‌ای پیش‌تر گفته بود بسیاری از مدارک مرتبط با کودتای ۱۳۳۲ در دهه ۶۰ میلادی از بین رفته‌اند.