کانون نویسندگان ایران با انتشار بیانیهای ضمن گرامیداشت سیزدهم آذر «روز مبارزه با سانسور» که مصادف با بیستوپنجمین سال قتل سیاسی محمد مختاری و محمدجعفر پوینده است، اهل قلم، هنرمندان و مخالفان سانسور را به بزرگداشت این روز فراخواند.
این تشکل صنفی با یادآوری اینکه کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۷۸ روز ۱۳ آذر را به یاد محمد مختاری و محمدجعفر پوینده، «دو جانباخته راه آزادی اندیشه و بیان»، روز مبارزه با سانسور نامید، تاکید کرده که مبارزه با سانسور، عمل به حق آزادی بیان است.
محمدجعفر پوینده و محمد مختاری دو تن از قربانیان قتلهای سیاسی پاییز ۱۳۷۷ هستند که به قتلهای زنجیرهای معروف شد. وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی مسئولیت قتل این دو نویسنده و داریوش و پروانه فروهر را بر عهده گرفت اما اعلام کرد که گروهی از کارکنان «خودسر» این وزارتخانه در قتل آنها دست داشتند.
در این بیانیه که روز یکشنبه دوازدهم آذرماه منتشر شده، از سانسور بهعنوان یکی از صورتهای اساسی نقض آزادی بیان که در زندگی انسانها نقش ویرانگری ایفا میکند، یاد شده است.
کانون نویسندگان در بیانیه خود سانسور را یکی از ابزارهای جمهوری اسلامی برای سرکوب جنبشهای اجتماعی، مقابله با اعتلای فرهنگی، تحمیل تکصدایی و فریب و مهندسی افکار و دانست.
این تشکل صنفی سانسور را مکمل همه شیوههای سرکوب دانسته و گفته «حاکمیت با استفاده از این ابزار بود که اخبار و اطلاعات واقعی دهه سراسر سرکوبِ ۶۰ را از دسترس مردم دور کرد.»
نویسندگان این بیانیه به استفاده جمهوری اسلامی از سانسور بهعنوان ابزاری برای وارونه کردن ارزشهای انسانی اشاره و یادآوری کردهاند که حکومت با سانسور، کشتار ۱۷۶ سرنشین هواپیمای اوکراینی را پس از سه روز دروغ و انکار، حادثه وانمود کرده، بر هر معترض و مخالف و منتقد انگ جاسوس و امنیتی و بیمار زده است.
به باور آنها، جمهوری اسلامی «با همین ابزار تیراژ کتاب را در جامعهای هشتادوپنج میلیونی به ۲۰۰ نسخه رساند، تئاتر را از صحنه خارج کرد، سینمای رسمی را به ابتذال کشاند، سازها را پشت پرده نشاند، بسیاری از هنرمندان را تاراند یا منزوی ساخت، توصیف و گزارش واقعیتهای اجتماع را توطئهی خبرنگار و گزارشگر و عکاس نمایاند.»
باقی نگذاشتن روزنامه مستقل، تبدیل اینترنت برای مردم به گرانترین و آزاردهندهترین اینترنت جهان، پراکندن امواج پارازیت به جای تصاویر ماهواره با هدف بستهشدن چشم مردم بر روی جهان، از دیگر مورادی است به گفته کانون جمهوری اسلامی با همین ابزار در پیش گرفت.
در این بیانیه گفته شده که حکومت با ابزار سانسور، پیرامون اخبار دستگیرشدگان خیزش و زندانیان سیاسی و عقیدتی دیوار کشیده و بر «خون جاری معترضان در خیابانهای سراسر کشور خاک پاشیده و آن را هزینه جراحی رمزگذاری کرد.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده «اگر همه این واقعیتها اهمیت آزادی بیان و کارکرد سانسور و تعیین یک روز برای پرداختن ویژه به آن را نشان نداده باشد، جنبش زن، زندگی، آزادی در سالی که گذشت بهخوبی آن را عیان کرد.»
کانون نویسندگان از خیزش سراسری به عنوان جنبشی یاد کرده که در آن «آزادی با پای مردم معترض به خیابانهای شهر آمد، با صدایی رسا فریاد زده شد و به پرچم مردم بهجانآمده بدل گشت.»
به باور نویسندگان بیانیه «در این جنبش بود که خواست آزادی بیان بر سرِ دست مردم بلوچستان و خواست آزادی عقیده بر سرِ دست مردم گالیکش بالا رفت.»
آنها تاکید کردهاند که «این فریادها پیامی نداشت جز مخالفت جدی و آشکار با سانسور و سرکوب آزادی بیان.»
جمهوری اسلامی از زمان افشای قتلهای زنجیرهای تاکنون اجازه برگزاری مراسم سالگرد محمد مختاری و محمدجعفر پوینده را بر مزارشان در امامزاده طاهر کرج نداده است.
نهادهای امنیتی در جریان برخی مراسمهایی به صورت مستقل برای این دو قربانی قتلهای زنجیرهای گرفته شد، اقدام به بازداشت شماری از حاضران بر مزار آنها کردند.