پس از آن که الکسی ناوالنی، مخالف سرشناس پوتین روز ۲۷ بهمن در زندانی در روسیه به شکلی مشکوک جان باخت، همسر او یولیا ناوالنایا از طریق یک پیام ویدیویی، اپوزوسیون این کشور را مخاطب قرار داد. او در این ویدیوی سرشار از خشم، غم و اندوه، سخنرانی قدرتمندی انجام داد.
بخش انگلیسی نشریه ایدیپندنت در گزارشی به جایگاه یولیا ناوالنیا ۴۷ ساله پس از مرگ ناگهانی همسرش در زندانی در قطب شمال پرداخت.
بر اساس این گزارش، خانم ناوالنیا تا پیش از این، هیچگاه پیشنهاد بر عهده گرفتن مسوولیت رهبری اپوزیسیون روسیه را نپذیرفته بود.
با این حال او در پیام ویدیوییاش به اهداف الکسی ناوالنی اشاره کرد و خود را ادامهدهنده مسیر همسرش در مخالفت با ولادیمیر پوتین تا زمان رسیدن به آزادی روسیه خواند. تصمیمی که او را در موقعیتی خطرناک قرار خواهد داد.
ناوالنایا گفت: «من میخواهم در روسیه آزاد زندگی کنم. میخواهم روسیه آزاد را بسازم.»
او که مادر دو فرزند است، از حامیان همسرش خواست تا با به اشتراک گذاشتن خشمشان، در کنارش بایستند.
پیام ناوالنایا در مکانی نامعلوم و خارج از روسیه فیلمبرداری شده؛ پیامی که هم احساسی و هم سیاسی است.
او در ادامه این پیام گفت: «میدانم که به نظر میرسد دیگر ادامه مبارزه امکانپذیر نیست اما باید متحد شویم و با مشتی محکم این رژیم، پوتین، دوستانش، راهزنان یونیفرمپوش، دزدان و قاتلانی که کشورمان را فلج کردند در هم بکوبیم.»
ناوالنایا در بخشی از این ویدیوی ۹ دقیقهای که تا کنون حدود پنج میلیون بازدید داشته است، گفت: «من از شما میخواهم کنار من بایستید. از شما میخواهم که خشمتان را با من به اشتراک بگذارید؛ خشم، عصبانیت و نفرتتان نسبت به کسانی که جرات کشتن آینده ما را داشتند.»
او که تحصیلات دانشگاهی خود را در پلخانوف، دانشگاه معتبر اقتصاد روسیه گذرانده است، در گذشته سعی داشت تا حد زیادی از سیاست دوری کند و تاکیدش بر حمایت از شوهرش و حفظ کانون خانوادهشان بود.
یولیا ناوالنایا، دختر دانشمند برجسته، بوریس آمبروسیموف و همسرش الکسی ناوالنی، هر دو زمانی از اعضای حزب لیبرال یابلوکف بودند.
این دو در سال ۱۹۹۸، زمانی که در تعطیلاتی در ترکیه به سر میبردند با یکدیگر آشنا شدند. آنها دو سال بعد ازدواج کردند و صاحب یک دختر به نام داریا و یک پسر به نام زاخار شدند.
ناوالنایا همیشه با دیدگاههای ضد پوتین همسرش اشتراک نظر داشت اما حضور و اظهار نظرهای عمومی خود را به نقاط عطف زندگی الکسی ناوالنی محدود کرده بود.
یولیا، یک کارمند سابق بانک بود که سالها در تظاهرات و تجمعها کنار همسرش ایستاد، در جلسات دادگاه شرکت کرد و خودش نیز چندین بار بازداشت شد.
او به ناوالنی کمک کرد تا از آنچه که طبق اظهارات پزشکان غربی در سال ۲۰۲۰ مسمومیت با گاز اعصاب عنوان شد، جان سالم به در ببرد و بهبود یابَد.
ناوالنایا در دوم فوریه ۲۰۲۱ و زمانی که ناوالنی به دلیل نقض شرایط آزادی مشروط خود در پرونده مربوط به اختلاس سال ۲۰۱۴ به سه سال و نیم زندان محکوم شد، در دادگاه حضور داشت.
در این دادگاه، ناوالنی از پشت قفس شیشهای، با دستانش قلبی را به همسرش نشان داد و پس از قرائت حکم از سوی قاضی و کاهش ۱۰ ماه حبس خانگی سپری شده از حکم اصلی، شانههایش را بالا انداخت و خطاب به همسرش فریاد زد: «غمگین نباش! همهچیز درست خواهد شد.»
اکنون ناوالنایا مسوولیتی را بر عهده میگیرد و گام در مسیری میگذارد که بسیاری از بیوگان فعال در سراسر جهان از کورتا اسکات کینگ، همسر مارتین لوتر کینگ، فعال حقوق مدنی در ایالات متحده گرفته تا کروزان آکینو، همسر بنیگنو آکینو، اولین رییسجمهوری تاریخ قاره آسیا در فیلیپین پیمودهاند.
با این حال ادامه مسیر ناوالنایا، مسیری مملو از دشواری و خطر است زیرا بدون شک مسکو تمام حرکات او را زیر نظر خواهد داشت.
تقریبا هر گونه تلاش برای رهبری مخالفان در داخل روسیه به دستگیری از سوی دولت پوتین منجر میشود و هر رهبری که از خارج کشور این کار را انجام دهد، از سوی دولت به عنوان عامل و دستنشانده خارجی معرفی میشود.
الکسی لوینسون، رییس تحقیقات اجتماعی-فرهنگی در مرکز نظرسنجی روسی لوادا در این خصوص به رویترز گفت: «اگر ناوالنایا فعالیت خود را در روسیه پی بگیرد، به احتمال زیاد به سرنوشت همسر مرحومش دچار خواهد شد.»
لوینسون ادامه داد: «اما اگر او تصمیم داشته باشد این کار را از خارج از کشور انجام دهد، فعالیتش به اندازه تلاش سایر کسانی اثرگذار خواهد بود که به نحوی سعی میکنند از خارج بر فرآیندهایی که در روسیه رخ میدهد تاثیر بگذارند و موفقیت چندانی هم عایدشان نمیشود.»
تاتیانا استانووایا، بنیانگذار شرکت تحلیلی آر.پولیتیک در همین زمینه به ایندیپندنت گفت که بیانیه ناوالنایا اعلام صریحی برای به عهده گرفتن یک نقش سیاسی مستقل است.
استانووایا افزود بخش مهم موفقیت ناوالنایا در این مسیر به آوردههای او نه بهعنوان بیوه سیاستمدار برجستهای که تا حد مرگ شکنجه شده است بلکه در جایگاه یک شخصیت سیاسی مستقل بستگی خواهد داشت.
آیا خانم ناوالنایا میتواند سیاست مخصوص به خود را داشته باشد و گروهی را گرد هم آورد که منجر به اتحاد مردم در روسیه شود؟
پاسخ این پرسش را تنها زمان مشخص خواهد کرد.