دانشمندان فرانسوی به تازگی به کشف جالبی درباره این سوال رسیدهاند که چرا دوست داریم برقصیم. به گفته آنها، ناحیهای از مغز در پاسخ به سردرگمی ناشی از سنکوپاسیون، ما را به رقص میآورد.
فیلم «تب شنبه شب» را دیدهاید؟ شاید فکر کنید این رقص باسن جان تراولتا، بازیگر فیلم بوده که توجهتان را به خود جلب کرده اما دانشمندان میگویند در واقع یکی دیگر از اعضای بدنش، او را به رقص درآورده است.
نشریه تایمز با اشاره به نتایج تحقیقی جدید نوشت تیمی از موسسه ملی تحقیقات پزشکی و سلامت و دانشگاه اکس مارسی فرانسه کشف کردهاند اگر انسانها با شنیدن آهنگ Stayin’ Alive زمین رقص را به آتش میکشند به دلیل تاثیر فرآیند «سنکوپاسیون» آن روی قسمت چپ «قشر حسی-حرکتی» مغز افراد است.
محققان میگویند عنصر شگفتانگیزی یا غافلگیرکنندگی در موسیقی، آن چیزی است که واقعا میل به رقص را ایجاد میکند.
سنکوپاسیون در موسیقی به معنای همزمانی نبود تطابق بین ریتم و ضرب در موسیقی در نظر گرفته میشود.
سنکوپهها ریتمهایی هستند که با انتظارات فرد تطابق ندارند. در واقع با قرار گرفتن یک نت در جایی که بهطور طبیعی انتظارش نمیرود، تاثیری پدید میآید که به آن سنکوپ میگویند.
محققان میگویند این بخش از مغز، سیستمهای شنوایی و حرکتی را به هم متصل میکند و در نتیجه بدن میتواند با حرکات خود به نوای موسیقی پاسخ دهد.
بنجامین موریون که رهبری تحقیق درباره این موضوع را بر عهده داشته، معتقد است: «به احتمال فراوان این بخش، عامل اصلی یکپارچگی حسی-حرکتی در مغز انسان است که هم برای درک موسیقی و هم برای گفتار، ضروری محسوب میشود.»
مطالعه جدید دانشمندان این پرسش را نیز تجزیه و تحلیل کرده است که چه نوعی از موسیقی موجب تحریک بیشتر قسمت چپ قشر حسی-حرکتی مغز میشود؟
این پژوهش توانسته توضیح علمی مناسبی برای موفقیت گروههایی مانند Bee Gees و Earth Wind & Fire ارائه دهد.
موسیقی این گروهها، سطح مناسبی از سنکوپاسیون دارد.
در این آهنگها، شنوندگان انتظار شنیدن نتهای خاصی را دارند و وقتی انتظارشان برآورده نمیشود شگفتزده میشوند.
این مطالعه نشان میدهد «غافلگیری» عامل اصلی تمایل به رقصیدن است.
موریون گفت: «نوازندگان با انتظاراتمان بازی میکنند زیرا ما سعی میکنیم نت بعدی و سرعت اجرای آن را پیشبینی کنیم. گاهی آنها با ننواختن یک نت، زمانی که انتظار شنیدنش را داریم و برخی اوقات با نواختن یک نت در حالی که انتظارش را نداریم، ما را غافلگیر میکنند.»
به گفته او، چنین حرکاتی باعث غافلگیری و شگفتیمان میشود و این همان چیزی است که واقعا میل به رقصیدن را در ما ایجاد میکند.
محققان پس از پخش ۳۶ ملودی هشت ثانیهای برای ۳۰ داوطلب به این نتیجه رسیدهاند.
تمام ملودیها دارای سرعت ۱۲۰ ضربه در دقیقه بودند اما درجات مختلفی از سنکوپاسیون داشتند.
از داوطلبان خواسته شده تا «میزان اشتیاق خود برای رقصیدن با هر یک از ملودیها» را ارزیابی کنند.
همزمان فعالیت مغز آنها با استفاده از یک سیستم تصویربرداری عصبی چهار بعدی ترسیم شده است.
نتایج نشان میدهد برخی از سنکوپها غیرقابل مقاومت هستند اما ملودیهایی که بیش از حد سنکوپ دارند باعث پیچیدگی بیش از حد موسیقی میشوند. در نتیجه مغز، تلاش برای پیشبینی نتها را متوقف میکند و میل به رقصیدن را از دست میدهد.
آرنو زالتا، نویسنده مشترک این مطالعه گفته است که «میل به رقصیدن» به «پیشبینی موقت سرعت نتها» بستگی دارد.