یک سازمان حقوق بشری آمار جدیدی از کولبران کشته و زخمی شده در سال گذشته ارائه کرده که نسبت به آمارهای پیشین نشان می‌دهد تعداد کولبران بیشتری در سال ۱۴۰۲ زخمی شده‌اند.
وب‌سایت حقوق بشری کردپا که اخبار کردستان را پوشش می‌دهد، در گزارش جدید خود نوشت در سال ۱۴۰۲ در مجموع ۵۰۷ کولبر در استان کردستان ایران کشته و زخمی شده‌اند.
کردپا تعداد کولبران کشته شده در سال گذشته را ۴۴ کولبر اعلام کرد که ۳۲ تن از آن‌ها با شلیک گلوله نظامیان جمهوری اسلامی کشته شده‌اند. یک تن از آنان زیر ۱۸ سال داشته است.
اوایل فروردین نیز کولبرنیوز در گزارشی نوشت طی سال ۱۴۰۲ در مناطق مرزی و مسیرهای بین‌جاده‌ای استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه، ۴۴ کولبر کشته شدند.
در حالی که کولبرنیوز تعداد کولبران زخمی شده در سال گذشته را ۴۰۰ کولبر اعلام کرد، کردپا آمار زخمی‌شدگان در این سال را ۴۶۳ کولبر شمارش کرده است.
کردپا با فهرست کردن اسامی کشته و زخمی‌شدگان، افزود که بیشترین شلیک به کولبران در مرزهای نوسود و بانه اتفاق افتاده است.
استان‌های کرمانشاه و کردستان بیشترین شمار کولبران را داشته‌اند.
بر اساس این گزارش، از جمله دلایل میزان بالای کشته و زخمی شدن کولبران در این نقاط مرزی، باز بودن این مرزها برای تردد کولبران است.
به علت بستن دیگر مناطق مرزی و به شدت نظامی شدن آن‌ها، کولبران از دیگر شهرها و مناطق جهت کولبری به این دو منطقه مرزی می‌آیند.
کردپا از افزایش ۴۳ درصدی آمار کولبران کشته‌‌شده در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱ خبر داد و افزود که این افزایش در این مدت برای زخمی شدن کولبران نیز به میزان ۸۱ درصد بوده است.
بنا بر آمار به ثبت رسیده از سوی سازمان حقوق بشری کردپا، در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۲۲۵ کولبر در کردستان ایران کشته و زخمی شده‌اند که شامل ۲۹ کشته و ۱۹۶ زخمی است.
پیش‌تر کولبرنیوز افزایش شمار کولبرانی که در سال ۱۴۰۲ مجروح شده یا جانشان را از دست داده‌اند، نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود ۹۰ درصد دانسته بود.
در دی ماه گذشته، سازمان حقوق بشری هه‌نگاو از کشته شدن ۴۱ کولبر و کاسبکار در سال ۲۰۲۳ میلادی و مجروح شدن دست‌کم ٢٩٢ کولبر دیگر خبر داد.
بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ میلادی ۲۷ کولبر بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشته و ۲۵۹ نفر دیگر زخمی شده‌اند که به گفته هه‌نگاو، این رقم ۸۶/۵ درصد از مجموع کولبران کشته و مجروح شده را تشکیل می‌دهد.
بقیه موارد مرگ و مجروحیت بر اثر مواردی چون انفجار مین و سوانح طبیعی نظیر بهمن و سرمازدگی رخ داده است.
نهادهای حقوق بشری و برخی نمایندگان مجلس بارها اعلام کرده‌اند شهروندان کُرد در استان‌های غربی کشور به دلیل فقر اقدام به کولبری می‌کنند.
یک کولبر سابق آبان سال ۱۴۰۰ به خبرگزاری ایسنا گفت: «کولبر باید چهار ساعت در باران و برف به خاک عراق برود، چند ساعت هم با کوله در راه باشد و تقریبا یک روز کامل، کولبر در راهی است که ممکن است از آن برنگردد و به ازای آن ۴۰۰ هزار تومان می‌گیرد.»
قباد کرم‌پور، عضو شورای عالی استان‌ها نیز گفته است: «بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک لیسانس و فوق‌لیسانس‌اند.»
او در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا گفت یک کولبر با فوق‌لیسانس ریاضی، به خاطر حمل تلویزیون کشته شد.
حکومت و عوامل وابسته به آن، ناتوان از رفع تبعیض‌ها و حل بحران‌های اقتصادی، به صورت مستقیم و غیر‌مستقیم در کشتن، مجروح کردن و به خطر انداختن جان و مال کولبران دخیل‌اند.
در تیر ماه ۱۴۰۰، بهزاد رحیمی، نماینده وقت سقز و بانه درباره کشته شدن کولبران گفت: «بارها به مسوولین تذکر داده‌ایم که اگر به مواردی مشکوک شدند، این افراد را بازداشت کنند یا با گلوله پلاستیکی بزنند اما مستقیم به قلب و سر آن‌ها شلیک می‌کنند و این افراد کشته می‌شوند.»