دانشمندان می‌گویند آغاز روند انجام آزمایش خون برای تشخیص آلزایمر می‌تواند نشانه‌ای خوش‌بینانه از بروز «پیشرفتی واقعی» در زمینه درمان این بیماری باشد.
تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که نسبت به داشتن ذهنی هوشیار هم‌زمان با افزایش سن خود تا چه میزان خوش‌بین هستید؟
به گزارش تایمز لندن، موسسات خیریه آلزایمر در بریتانیا اعلام کردند در حال انجام یک تحقیق گسترده برای تشخیص زوال عقل از طریق انجام آزمایش خون هستند و نتایج این تحقیق را در اختیار سیستم سلامت ملی (NHS) قرار خواهند داد.
یکی از محققین به تایمز لندن گفت: «این آزمایش‌ها که به اندازه روش‌های تهاجمی تشخیص دقیق هستند، کاربردهای مهمی خواهند داشت.»
محققان بر این باورند نتایج این آزمایش‌ها همه چیز را در زمینه درمان زوال عقل تغییر خواهند داد.
ریچارد اوکلی، دستیار مدیر تحقیقات و نوآوری در انجمن آلزایمر اعلام کرد: «اکنون هیجان‌انگیزترین زمان برای نقش‌آفرینی در زمینه تحقیقات زوال عقل است.»
به نظر می‌رسد هدف مهمی که این تحقیقات در آستانه دست‌یابی به آن قرار دارد، رسیدن به آزمایشی ارزان و به اندازه کافی دقیق برای تشخیص درست و به موقع بیماری است که بر اساس آن داروهای مناسب در اختیار بیماران قرار گیرد.
تایمز نوشت متاسفانه یکی از مطالعاتی که اخیرا درباره آلزایمر صورت گرفت، نتایج چندان امیدوار کننده‌ای به همراه نداشت.
محققان به مدت سه سال از مجموعه‌ای از داروهایی که به طور جزیی پیشرفت بیماری را کند می‌کنند، استفاده کردند.
منظور از «به طور جزیی» چیست؟
این مطالعه که در مجله اَنالز آو فامیلی مدیسین منتشر شد، داده‌های مصرف این داروها را دوباره تحلیل کرد و به نتیجه‌ای ناامیدکننده رسید.
پژوهش‌گران به این نتیجه رسیدند این داروها «تاثیر بالینی چشمگیری ارائه نمی‌دهند و مضرات قابل توجه و هزینه بالایی به همراه دارند».
هرچند نهاد نظارتی بریتانیا هنوز نتایج این تحقیق را تایید نکرده اما ممکن است با آن موافق باشد.
چه احساسی می‌توانیم در مورد این اخبار متناقض داشته باشیم، در حالی که بر اساس داده‌ها انتظار می رود از هر دو نفر یک نفر به زوال عقل مبتلا شود؟
نیمه خالی لیوان
با در دسترس قرار گرفتن این آزمایش‌ها، ممکن است فقط چند ماه زودتر از حالت معمول از ابتلا به آلزایمر مطلع شویم و با مصرف داروهایی که هنوز تایید نشده‌اند، این روند (مرگ با آلزایمر) کمی کندتر اتفاق بیفتد.
این نتیجه، دستاورد ۳۰ سال تحقیق است که میلیاردها دلار هزینه به همراه داشته است.
نیمه پر لیوان
برای اولین‌بار در تاریخ این بیماری هولناک، داروهایی داریم که واقعا موثر هستند. هرچند تاثیر این داروها ناچیز است اما نشان می‌دهند که فرضیه‌های محققان نتیجه‌بخش هستند.
اکنون، به لطف این آزمایش خون، می‌توانیم این داروها را به موقع به افرادی که به آن‌ها نیاز دارند، برسانیم.
بارت دی‌استروپر، رییس موسسه تحقیقاتی زوال عقل بریتانیا معتقد است با روند کنونی این تحقیقات در مدار یک «چرخه معیوب» قرار گرفته است.
او افزود: «تقریبا همه ما زمانی به زوال عقل توجه می‌کنیم که با مشکلات حافظه و تمرکز مواجه می‌شویم.»
به گفته او، در مورد این بیماری نیز مانند تشخیص سرطان، وقتی بیماری کل بدن را تحت تاثیر قرار داده، دیگر برای درمان خیلی دیر شده است.
این در حالی است که در مورد زوال عقل، پروتیین‌های سمی یک دهه یا بیشتر پیش از بروز اولین علائم، در مغز منتشر می‌شوند و بدون علامت افزایش می‌یابند.
دی‌استروپر گفت: «برای اینکه داروها تاثیر لازم را داشته باشند، باید این آزمایش خون را به سرعت انجام دهیم.»
آلزایمر یکی از انواع زوال عقل است
زوال عقل فقط آلزایمر نیست و انواع گوناگونی را شامل می‌شود.
دیوید توماس، رییس بخش سیاست‌گذاری در پژوهشگاه آلزایمر انگلستان در این زمینه به تایمز گفت: «این یک مشکل بزرگ از دیدگاه تحقیقاتی است. اگر می‌خواهید یک داروی سرطان کبد را آزمایش کنید، فقط به سراغ افرادی می‌روید که قبلا سرطان کبد آن‌ها تشخیص داده شده است.»
او افزود در مورد آلزایمر این چنین نیست: «شما به مجموعه‌ای از افراد با تشخیص دقیق دسترسی ندارید؛ بنابراین ما به طیف وسیعی از آزمایش‌ها نیاز داریم.»
این همان دور باطلی است که دی‌استروپر به آن اشاره می‌کند. بدون آزمایش، دریافت داروهای جدید یا استفاده از این داروها در بهترین زمان، دشوار خواهد بود و از طرفی، توجیه کمی برای انجام آزمایش بدون استفاده از داروهای مناسب وجود دارد.
پایان دادن به چرخه معیوب دی‌استروپر
انجام این آزمایش‌ها، زمانی که داروهای بیشتر و بهتر در دسترس قرار گیرند، بدین معنی است که ما زیرساخت‌هایی برای پیدا کردن افراد برای استفاده از داروهای بهتر و انجام آزمایش در دسترس داریم.
با این حال، در حال حاضر هیچ کس قصد ندارد از این آزمایش‌ها برای غربالگری سلامت جمعیت استفاده کند.
محققان می‌دانند پروتئین‌هایی که در این آزمایش‌ها شناسایی می‌شوند، در ابتلا به آلزایمر نقش دارند.
آن‌ها همچنین می‌دانند که بسیاری از افراد با وجود داشتن این پروتئین‌ها، هرگز دچار زوال عقل نمی‌شوند. بنابراین هنوز درک درستی از بیماری وجود ندارد.
در حال حاضر، در محیط‌های تحقیقاتی، دانشمندان در حال پیشرفت هستند.
همان آزمایش‌هایی که به زودی روی بریتانیایی‌هایی که نگران قدرت حافظه‌شان هستند انجام می‌شود، در ایالات‌متحده برای شناسایی افرادی که هیچ نگرانی در مورد حافظه ندارند، اما نشانگرهای زیستی خون‌شان خطر بالای ابتلا به آلزایمر را نشان می‌دهد، انجام شده است.
پژوهش‌گران داروهای موجود را به دو هزار و ۶۰۰ نفر از این افراد خواهند داد تا مشخص شود مصرف آن‌ها قبل از بروز علایم بالینی زوال عقل، نتیجه بهتری به همراه خواهد داشت یا خیر؟
برای یک دهه، داروهایی که میلیاردها دلار هزینه به همراه داشتند، با این فرض که پروتیینی به نام آمیلویید باعث بروز آلزایمر می‌شود، مورد آزمایش قرار گرفتند.
این داروها بر اساس حذف آمیلویید طراحی شده‌اند. با این حال، در بهترین حالت، نتایج متوسطی در کاهش علایم آلزایمر به همراه داشته‌اند.
پژوهش‌گران معتقدند اصل حذف آمیلوییدها اشتباه نیست، بلکه فقط داروها باید زودتر در دسترس افراد قرار گیرند تا نتایج مطلوب به همراه داشته باشند.
کاترین مومری، رییس بخش درمانی جدید در مرکز تحقیقات زوال عقل کالج دانشگاهی لندن به بی‌بی‌سی گفت تجزیه و تحلیل‌های اولیه نشان می‌دهد که تجویز زودهنگام این داروها به تثبیت بیماران کمک می‌کند.
مومری افزود: «در کنفرانسی در اواخر سال گذشته، محققان تحلیل مجدد متفاوتی از آن مطالعات مهم دارویی ارائه کردند. به جای ادغام مطالعات با هم، همانطور که در مطالعه بدبینانه اخیر انجام شد، آن‌ها نتایج را جداگانه بررسی کردند و چگونگی اثر داروها را بر اساس نقطه‌ی زمانی تجویزشان بررسی کردند.»
او در ادامه گفت: «بر اساس این تحلیل مشخص شد وقتی این داروها زودتر در اختیار بیماران قرار می‌گیرند، اثربخشی بیشتری نیز به همراه دارند.»
فرضیه آمیلویید
بر اساس فرضیه آمیلویید، تمام پیچیدگی‌هایی که در آلزایمر می‌بینیم، حتی در کسانی که ژن معیوب ندارند، در اثر تجمع این پروتیین ایجاد می‌شود.
نتیجه این فرضیه ساده است: آمیلویید را حذف و آلزایمر را متوقف کنید.
مومری گفت واضح است که آلزایمر بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که سال‌ها پیش می‌دانستیم و فقط به تجمع پروتئین آمیلویید مربوط نمی‌شود.
او در ادامه توضیح داد: «در واقع آزمایش خونی که قرار است در بریتانیا انجام شود، به جز آمیلویید، سطح پروتیین کاملا متفاوتی به نام تائو را نیز بررسی می‌کند. به نظر می‌رسد که این دو پروتیین با هم یک اتصال سمی ایجاد می‌کنند و روی یکدیگر تاثیر می‌گذارند. بنابراین اگر فقط آمیلویید را درمان کنید، کار زیادی انجام نداده‌اید.»