خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه ۲۳ فروردین، به نقل از منابع ایرانی نزدیک به حکومت که نام آنها را اعلام نکرد، گزارش داد جمهوری اسلامی در پیام تازه‌ای به آمریکا گفته تهران به حمله اسرائیل به کنسولگری‌اش در دمشق به گونه‌ای پاسخ خواهد داد که به تشدید تنش و درگیری در منطقه منجر نشود.
به گزارش رویترز، در این پیام به آمریکا اطمینان داده شده است که جمهوری اسلامی عجولانه عمل نخواهد کرد زیرا خواستار آتش‌بس در غزه است.
رویترز به نقل از منابع خود نوشت که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در جریان سفر روز یک‌شنبه خود به عمان، حامل این پیام بوده است. مسقط در سال‌های اخیر همچون واسطه و میانجی‌گری بین تهران و واشینگتن عمل کرده است.
یک منبع اطلاعاتی آمریکایی که نام او نیز اعلام نشده است، در گفت‌وگو با رویترز از پیام جمهوری اسلامی به آمریکا ابراز بی‌اطلاعی کرد اما گفت:« ایران به روشنی کامل تایید کرده که واکنش تلافی‌جویانه‌اش کنترل‌شده خواهد بود و به تشدید تنش و درگیری در منطقه نخواهد انجامید.
او افزود جمهوری اسلامی به جای حمله مستقیم به اسرائیل، از نیروهای نیابتی خود در منطقه برای انجام تعدادی حمله به این کشور استفاده خواهد کرد.
پیشتر حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان، مهم‌ترین و قوی‌ترین گروه نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه تاکید کرده بود که پاسخ تهران به اسرائیل، این بار «مستقیم» خواهد بود.
با این حال، مقام‌های کاخ سفید به‌طور رسمی به پیام جمهوری اسلامی واکنشی نشان نداده‌اند.
سخنگوی کاخ سفید، روز پنج‌شنبه از اظهار نظر در مورد هر پیامی از سوی تهران خودداری کرد، اما گفت که ایالات متحده به جمهوری اسلامی اطلاع داده است که در حمله به کنسولگری ایران در دمشق دخالتی نداشته است.
به نوشته رویترز، پیام دیپلماتیکی که در عمان به آمریکا داده شده، نشانه رویکرد محتاطانه جمهوری اسلامی است، زیرا در آن تاکید شده که نحوه واکنش به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق به گونه‌ای خواهد بود که هم اسرائیل را از ادامه چنین اقداماتی باز می‌دارد و هم از تشدید تنش نظامی در منطقه که می‌تواند ایالات متحده را نیز در آن درگیر کند، اجتناب می‌کند.
شبه نظامیان شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی از اوایل فوریه تاکنون به نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق حمله نکرده‌اند.
با این حال، یکی از منابع ایرانی رویترز در گفتگو با این خبرگزاری، این احتمال را رد نکرد که اعضای محور مقاومت تحت حمایت جمهوری اسلامی هر لحظه به اسرائیل حمله کنند.
منابع نزدیک به حکومت ایران گفتند که امیرعبداللهیان در دیدارهای خود در عمان، بر تمایل تهران برای کاهش تنش به شرط برآورده شدن خواسته‌هایش، از جمله آتش‌بس دائمی غزه، تاکید کرده است.
این منابع گفتند که جمهوری اسلامی همچنین به دنبال احیای مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای مورد مناقشه خود است. این مذاکرات نزدیک به دو سال است که متوقف شده است و هر دو طرف یکدیگر را به طرح مطالبات غیر منطقی متهم می‌کنند.
آنها افزودند که جمهوری اسلامی همچنین به دنبال دریافت تضمین‌هایی از ایالات متحده است که در صورت «حمله کنترل‌شده» به اسرائیل، آمریکا پاسخی به آن ندهد و درگیر این حملات نشود.
به نوشته رویترز، ایالات متحده در پاسخ خود که آن هم از طریق عمان به جمهوری اسلامی منتقل شد، این درخواست را رد کرده است.
این خبرگزاری همچنین به نقل از یک منبع آگاه آمریکایی، که نام او نیز اعلام نشده، گفت که حملات تلافی‌جویانه جمهوری اسلامی متوجه اهداف و نیروهای آمریکایی نخواهد بود زیرا آنها نمی‌خواهند که آمریکا هم در تنش جاری درگیر شود.
با وجود این، نشریه پولیتیکو، روز پنج‌شنبه به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد که برداشت دولت آمریکا این است که جمهوری اسلامی در حال برنامه‌ریزی برای یک حمله هوایی نسبتا شدید با موشک و پهپاد به اسرائیل است.
به گفته آنها، جمهوری اسلامی می‌خواهد با این حمله پیامی به اسرائیل ارسال کند، اما در پی جنگ گسترده‌تر در منطقه و وارد کردن آمریکا به آن نیست.
جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه، آشکارا بر «حمایت آهنین» ایالات متحده از اسرائیل تاکید کرد و گفت که به نتانیاهو گفته است: «تعهد ما به امنیت اسرائیل در برابر این تهدیدات از سوی ایران و نیروهای نیابتی‌اش آهنین است.»
در همین حال، اسرائیل گفته است که به هر حمله‌ای از سوی ایران پاسخ خواهد داد.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز پنج‌شنبه در بازدید از یک پایگاه هوایی گفت:« این کشور علاوه بر غزه، خود را برای سناریوها در مناطق دیگر نیز آماده می‌کند.»
او گفت: «هر کس به ما ضربه بزند، ما نیز به او ضربه می‌زنیم. آماده‌ایم همه نیازهای امنیتی اسرائیل را در زمینه دفاع و حمله برآورده کنیم».
معمایی که جمهوری اسلامی با آن دست به گریبان است
خبرگزاری رویترز در ادامه گزارش خود، به نقل از یک کارشناس سیاست خارجی جمهوری اسلامی نوشت که خواسته‌های تهران، نمونه دیگری از رویکرد سختگیرانه‌ای است که تهران در مذاکرات اتخاذ می کند. با وجود این، تماس‌ها و پیام‌های آنها به معنای آن است که رهبران جمهوری اسلامی علاقه‌ای به وقوع یک درگیری بزرگ ندارند.
گرگوری برو، تحلیلگر گروه اوراسیا، گفت:« خامنه ای در یک معمای استراتژیک گرفتار شده است.»
او گفت: «ایران باید برای بازگرداندن بازدارندگی و حفظ اعتبار در میان متحدانش در جبهه مقاومت واکنش نشان دهد. اما از سوی دیگر، انتقام‌جویی برای بازگرداندن بازدارندگی پاسخ حتی بیشتر و مخرب‌تر اسرائیل را به همراه خواهد داشت که احتمالا از کمک آمریکا نیز برخوردار خواهد بود.»
منابع نزدیک به جمهوری اسلامی به رویترز گفتند که ایالات متحده از جمهوری اسلامی خواسته که از خود خویشتنداری نشان دهد و فضا را برای دیپلماسی فراهم کند.
به گفته آنها، آمریکا در عین حال به تهران هشدار داده است که در صورت حمله مستقیم در کنار اسرائیل خواهد ایستاد.
این منابع گفتند جمهوری اسلامی معتقد است که نتانیاهو قصد دارد تهران را به جنگ بکشاند، بنابراین انتقام‌جویی تهران باید به شکلی مهارشده باشد.
آنها گفتند که جمهوری اسلامی از حمله مستقیم به خاک اسرائیل خودداری می‌کند و احتمالا این کار را به گروه‌های نیابتی خود واگذار خواهد کرد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز پنج‌شنبه با وزیران امور خارجه چین، ترکیه و عربستان سعودی تماس گرفت و از آنها خواست پیام روشن ایالات متحده را به جمهوری اسلامی منتقل کنند و از تهران بخواهند که با خویشتنداری، از تشدید تنش در منطقه بپرهیزد.
پیش از او نیز نماینده ویژه آمریکا در خاورمیانه، روز چهارشنبه در تماس با وزیران امور خارجه عربستان سعودی، عراق، امارات متحده عربی و قطر پیام مشابهی را به آنان داده بود. وزیران امور خارجه هر چهار کشور، روز چهارشنبه در تماس با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، این پیام را به او منتقل کردند.
یک منبع آگاه، به شرط افشا نشدن نامش، به خبرگزاری رویترز گفت که اگر آمریکا بتواند از گسترش جنگ جلوگیری کند، ممکن است با احیای مذاکرات هسته‌ای موافقت کند.
او گفت: « ما در مورد احتمال از سرگیری گفتگو صحبت می‌کنیم و نه در مورد دستیابی به توافق، به نظر می‌رسد که چنین کاری اگر خطر تشدید تنش منطقه‌ای و کشیده شدن پای آمریکا به آن را به حداقل برساند، ارزش امتحان دارد.»