حماس اعلام کرد رایزنی‌های خود را برای تعیین جانشین اسماعیل هنیه، رهبر این گروه در قطر آغاز کرده است و هم‌زمان بنا بر گزارش‌ها، یحیی سنوار تاکید کرده که چهره جایگزین باید با جمهوری اسلامی روابط خوبی داشته باشد.
در حالی که بر اساس گزارش‌ها، جمهوری اسلامی در تدارک حمله احتمالی قریب‌الوقوع به اسرائیل است، دفتر سیاسی حماس در قطر با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد رایزنی‌های گسترده‌ای را آغاز کرده است تا جایگزین اسماعیل هنیه را برای رهبری این گروه در خارج از غزه انتخاب کند.
از میان چهره‌های احتمالی برای رهبری این گروه که از سوی آمریکا و اروپا «تروریستی» شناخته می‌شود، نام خلیل الحیه و خالد مشعل بیش از دیگران مطرح شده است.
به گزارش شبکه العربیه، یحیی سنوار، رهبر حماس در نوار غزه که تحت تعقیب اسرائیل است، تاکید کرده فرد جایگزین هنیه باید روابط خوبی با جمهوری اسلامی و سوریه داشته باشد.
بر اساس این گزارش، سنوار که اکنون چهره امنیتی شماره یک حماس به شمار می‌رود، با جانشینی خالد مشعل مخالفت کرده و گفته خلیل الحیه چهره مناسب‌تری برای جانشینی هنیه است.
رییس دفتر سیاسی حماس، بامداد چهارشنبه ۱۰ مرداد در محل اقامتش در تهران هدف حمله قرار گرفت و کشته شد.
مشعل؛ متحد خامنه‌ای، مانع آتش‌بس
خالد مشعل از چهره‌های ارشد حماس است که از زمان آغاز تشکیل این گروه عضو دفتر سیاسی آن بوده است و در سال ۱۹۹۶ میلادی رییس دفتر سیاسی حماس شد.
مشعل همچون هنیه، پیشتر در سال ۱۹۹۷ میلادی در اردن هدف حمله قرار گرفت، اما پیش از آن‌که سم اسپری شده به او موجب مرگش شود، در نتیجه فشار ملک حسین به اسرائیل، پادزهر گرفت و جانش نجات یافت.
مشعل از جمله مقام‌های حماس است که بارها به ایران سفر کرده و با مقام‌های جمهوری اسلامی از جمله علی خامنه‌ای دیدار و گفت‌وگو داشته است.از جمله در سال ۱۳۸۴، خامنه‌ای در یکی از دیدارهای خود با او، «پيروزی حماس در انتخابات فلسطين را یکی از غافلگيری‌های شيرين الهی و تحقق وعده خدا» توصیف کرد.
مشعل در پیوند با جنگ حماس و اسرائیل گفته تا زمانی که خواسته‌های حماس محقق نشود، گروگان‌های اسرائیلی آزاد نخواهند شد، گروگان‌هایی که در ۱۰ ماه جنگ، تلاش‌های دیپلماتیک و بین‌المللی برای آزادی آن‌ها و آتش‌بس در غزه ادامه داشته است.
خالد مشعل همچنین از چهره‌های فلسطینی است که با طرح دو کشوری برای پایان دادن به منازعه میان اسرائیل و فلسطین مخالفت کرده است.
این چهره حماس درباره حمایت جمهوری اسلامی از حماس برای حمله به اسرائیل به شبکه الحدث گفته بود: «حمله برنامه‌ریزی شده بود و ایران و حزب‌الله با انتقال سلاح و تجربیات خود، از حماس حمایت کردند، حماس خواستار حمایت بیشتر است.»
با وجود تلاش‌های گسترده برای آتش‌بس در غزه، این مقام حماس هرگونه صدای مخالفت با جنگ در این باریکه را رد کرده و گفته بود: «صدای انتقادی به مقاومت در غزه وجود ندارد.»
خلیل الحیه؛ حامی انتقام‌گیری خامنه‌ای
دیگر چهره مطرح حماس برای جانشینی هنیه، خلیل الحیه است. او هم در مراسم تشییع جسد هنیه در تهران حاضر بود و هم در خاکسپاری او در دوحه قطر. الحیه با تاکید بر «خشم» این گروه گفت جنگ علیه اسرائیل ادامه خواهد یافت.
الحیه در سال ۲۰۰۶ میلادی به عنوان نماینده شهر غزه در شورای قانون‌گذاری فلسطین انتخاب شد. این چهره حماس حامی حمله هفتم اکتبر به اسرائیل است و آن را برای تغییر «کل معادله» لازم خوانده است.
الحیه همچنین معتقد است حماس موفق شد مساله فلسطین را دوباره به روی میز بیاورد و پس از حمله هفتم اکتبر «هیچ‌کس در منطقه آرامش ندارد.»
در حالی که شیوه حکمرانی حماس در غزه و مشروعیت آن مورد انتقاد است، الحیه در مصاحبه‌ای به نیویورک‌تایمز گفته بود هدف حماس اداره غزه و تامین آب و برق نیست، بلکه تجدید توجه به مساله فلسطین است.
تعدادی از از بستگان الحیه، مانند پسران و بستگان هنیه، در حملات هوایی اسرائیل در سال ۲۰۰۷ کشته شدند.
الحیه ماننده دیگر چهره‌های حماس به حمایت و مدح خامنه‌ای و وعده او برای گرفتن انتقام هنیه پرداخت و ضمن «شجاعانه» خوانده تهدیدهای او برای حمله به اسرائیل از میزبانی جمهوری اسلامی از هنیه تشکر کرد.
حماس؛ چشم‌انداز دوری و نزدیکی به تهران
رهبران حماس در قطر ساکن هستند و در سال‌های اخیر با افزایش تحرکات منطقه‌ای تهران، حمایت گسترده‌تری از سوی جمهوری اسلامی دریافت کرده‌اند.
اکنون در حالی مساله نزدیکی به تهران از سوی یحیی سنوار برای تعیین رهبر بعدی این گروه در قطر مطرح شده که پس از کشته‌شدن هنیه، گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال اختلاف این گروه و جمهوری اسلامی و بی‌اعتباری تهران برای میزبانی‌های آینده این گروه نیز مطرح شده است.
پس از کشته شدن رییس دفتر سیاسی حماس در تهران، اظهارنظر مقامات جمهوری اسلامی در رسانه‌ها داخلی ایران، منجر به واکنش شماری از چهره‌های حماس شد.
از جمله پس از آن‌که سعدالله زارعی، از اعضای پیشین سپاه و کارشناس صداوسیما کشته‌شدن هنیه را به نقطه ضعف‌های امنیتی تیم او مرتبط کرد، خالد قدومی، نماینده حماس در ایران سخن او را «غیراخلاقی و مایه تعجب» خواند و با اشاره به تحقیق تیم‌های فنی ایران خواستار پرهیز از اظهارنظرهای «شتاب‌زده» شد.
با این حال، تهران همچنان بر ادامه خط حمایت از حماس پایبند مانده و مسعود پزشکیان پنجشنبه گذشته در تماسی تلفنی با الحیه قول داد که جمهوری اسلامی ذره‌ای از حمایت از فلسطین کوتاه نیاید.