پنجشنبه ۱۹ مهر امسال برابر با ۱۰ اکتبر، روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام است. این مناسبت در سال ۲۰۰۳ میلادی از سوی ده‌ها سازمان مدافع حقوق بشر در سراسر جهان نام‌گذاری شد. خبرگزاری هرانا در گزارشی به مناسبت این روز نوشت که طی یک سال گذشته دست‌کم ۸۱۱ نفر در ایران اعدام شدند.
بر اساس گزارش این خبرگزاری که وابسته به مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران است، جمهوری اسلامی در بازه زمانی ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳ تا هشت اکتبر ۲۰۲۴، حداقل ۸۱۱ نفر را در نقاط مختلف ایران به شیوه حلق‌آویز اعدام کرد.
این رقم در مقایسه با زمان مشابه در سال گذشته، حدود %۲۳.۰۶ درصد افزایش داشته است.
از این تعداد چهار نفر در ملاعام اعدام شدند و از میان قربانیانی که هویتشان احراز شده، جنسیت ۲۳ تن زن بود و سن چهار تن دیگر در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال بود و «کودک-مجرم» بوده‌اند.
هرانا با بیان اینکه در این بازه زمانی، تعداد ۷۲۱ گزارش را در رابطه با اعدام ثبت کرده، نوشت که طی این مدت ۱۸۶ نفر به اعدام محکوم شدند و ۵۹ حکم اعدام نیز از سوی دیوان عالی کشور تایید شده است.
بنابر این گزارش، اجرای حکم اعدام در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه در سال قبل دست‌کم ۲۳.۰۶٪، صدور احکام اعدام ۱۳.۴۱٪ و اعدام زنان نیز ۳۵.۲۹٪ افزایش داشته است.
روز ۱۷ مهر ماه، در آستانه با روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام، «سازمان حقوق بشر ایران» و «کارزار جهانی نه به اعدام در ایران» با مشارکت سازمان‌ها و کنشگران حقوق بشری، مدنی و سیاسی، در حمایت از کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»، به مدت ۲۴ ساعت بدون وقفه به موضوع اعدام در ایران پرداختند.
در این ۲۴ ساعت بسیاری از چهره‌های شناخته‌شده ایرانی و بین‌المللی حضور یافتند و به‌طور مستقیم با اعتراضات ایرانیان در جای‌جای جهان همراه شدند.
اتهامات اعدام‌شدگان و محل اجرای احکام اعدام
بر اساس اطلاعات گردآوری شده، ۵۵.۴۹٪ اعدام شدگان به اتهام جرایم مربوط به «مواد مخدر» و ۳۵.۵۱٪ به اتهام «قتل» در ایران اعدام شدند.
همچنین ۲.۳۴٪ به اتهام «تجاوز»، ۲.۳۴٪ با اتهامات نامعلوم، ۱.۲۳٪ با اتهام امنیتی (جاسوسی، ترور، بمب‌گذاری)، ۱.۱۱% به اتهام «محاربه» (غیر سیاسی)، ۰.۸۶٪ با اتهام «محاربه» و «بغی» (سیاسی و امنیتی)، ۰.۶۲٪ به اتهام «سرقت مسلحانه» و ۰.۴۹% اتهام «فساد فی‌الارض» را در بر می‌گیرد.
هرانا در گزارش خود نوشت که صدور و اجرای حکم اعدام شهروندان در ایران، در حالی رخ می‌دهد که بسیاری از متهمان از دسترسی به یک روند عادلانه دادرسی محروم‌اند.
بیشترین اعدام‌های انجام شده در استان البرز با سه زندان پرجمعیت و مهم کشور با ۲۱.۷۰٪ انجام شده و پس از آن استان فارس با ۹.۸۶٪ و استان اصفهان با ۶.۷۸٪ بیشترین اعدام در رده دوم و سوم قرار دارند.
همچنین زندان قزل‌حصار کرج با ۱۳۹ اعدام، زندان عادل‌آباد شیراز با ۷۹ اعدام، زندان دستگرد اصفهان با ۴۸ اعدام، در رتبه‌های اول تا سوم زندان‌هایی که اجرای احکام اعدام در آن‌ها انجام شده، قرار دارند.
رکورد یک دهه اعدام در ایران شکسته شد
مجموعه فعالان حقوق بشر و مرکز عبدالرحمن برومند برای حقوق بشر در ایران با انتشار بیانیه ای مشترک افزایش نگران‌کننده اعدام‌ها در ایران را محکوم کردند.
این سازمان‌ها مجازات اعدام را نقض حق حیات و نشانه‌ای از فساد قضایی در ایران دانسته و خواستار توقف فوری آن شدند.
آن‌ها از جامعه بین‌المللی نیز درخواست کردند که جمهوری اسلامی را برای توقف اعدام‌ها و اصلاحات قضایی پاسخگو کنند.
امضاکنندگان این بیانیه با اشاره به آمار اعدام‌های انجام شده یادآور شدند که امسال بالاترین تعداد اعدام زنان در دهه گذشته ثبت شده و ۲۳ زن اعدام شده‌اند.
ایران‌اینترنشنال روز ۱۶ مهر در گزارشی با استناد به گزارش‌های منابع حقوق بشری نوشت از روز دوشنبه ۹ مهر تا یک‌شنبه ۱۵ مهر، دست‌کم ۴۳ زندانی در زندان‌های ایران اعدام شدند.
در این گزارش آمده بود که جمهوری اسلامی در هفت روز گذشته، در هر روز دست‌کم شش نفر و هر چهار ساعت حداقل یک نفر را اعدام کرده است.
سازمان عفو بین‌الملل در آخرین گزارش سالانه خود با اشاره به افزایش چشم‌گیر اعدام در ایران نوشت که نزدیک به ۷۵ درصد از کل اعدام‌های ثبت‌شده در سال ۲۰۲۳ در جهان، در ایران انجام شده است.
طبق این گزارش، جمهوری اسلامی بعد از خیزش «زن، زندگی، آزادی»، استفاده از مجازات اعدام را برای القای وحشت در میان مردم و تشدید کنترل خود بر قدرت افزایش داده است.
بیشتر بخوانید: انتقام از «زن، زندگی، آزادی» با افزایش اعدام‌های سیاسی