خانواده‌های قربانیان آمریکایی حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، از جمله آیریس هگای، با استناد به اسناد جدید مبنی بر دست داشتن جمهوری اسلامی در این حملات، علیه تهران طرح دعوی کرده‌اند.
خانواده‌های قربانیان در ۱۷ نوامبر شکایت خود را به دادگاه منطقه‌ای ایالات متحده در واشینگتن تسلیم کردند.
در حملات هفتم اکتبر، ۴۶ شهروند آمریکایی در میان هزار و ۲۰۰ نفر کشته‌شده و ۱۲ شهروند آمریکایی در میان ۲۵۰ گروگان به غزه منتقل شدند.
ایران‌اینترنشنال این دادخواست را بررسی کرده‌است. دادخواست بر اساس شواهدی تنظیم شده که وکلای شاکیان از اسناد محرمانه کشف‌شده از سوی گری اوسن، یکی از وکلای پرونده، ارائه کرده‌اند.
حماس به همراه جهاد اسلامی فلسطین و جبهه خلق برای آزادی فلسطین، حمله هفتم اکتبر را در چارچوب طرحی هماهنگ اجرا کردند. طبق این دادخواست، نیروی قدس، شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، این عملیات را با هدف حمله همه‌جانبه به اسرائیل تامین مالی و مدیریت کرده‌است.
اسناد ارائه شده شامل جزئیات کمک‌های مالی چندین ساله جمهوری اسلامی به رهبران حماس و همچنین توافق‌نامه دفاع متقابل میان گروه‌های فلسطینی، ایران و نیروهای هم‌سو با آن است.
طبق این شکایت، جمهوری اسلامی متعهد شده بود ماهانه هفت میلیون دلار به حماس پرداخت کند تا این گروه برای یک رویارویی برنامه‌ریزی شده آماده شود.
این دادخواست همچنین مدعی است که جمهوری اسلامی و متحدانش پیش از «پروژه بزرگ» یحیی سنوار، رهبر حماس، نقشه‌ای را طراحی کرده بودند که در آن از آنچه «فریب بزرگ» می‌نامند، در راستای اهداف محور مقاومت استفاده شده‌است.
بر اساس این دادخواست، حماس، حزب‌الله و سپاه پاسداران در برنامه‌ریزی حمله هفتم اکتبر از شگرد «راستِ دروغ نما» استفاده کردند. آنها از روی عمد و به‌طور علنی درباره مقاصد خود سخن می‌گفتند تا اسرائیل تصور کند این تهدیدها تنها در حد شعار است و قصد اجرای عملیات واقعی ندارند.
در ابتدا گمان می‌رفت ایتای چن، سرباز ۱۹ ساله، پسر روبی چن، در میان گروگان‌ها است تا اینکه امسال مشخص شد او در حملات هفتم اکتبر کشته شده و پیکرش به غزه منتقل شده‌است.
روبی چن، پدر داغدار ایتای، امیدوار است این دادخواست گامی برای جلوگیری از تکرار چنین فاجعه‌ای برای خانواده‌های دیگر و فرصتی برای مقابله جدی‌تر با منابع مالی تروریسم باشد.
روبی چن در گفتگو با ایران‌اینترنشنال گفت: «تهران شبکه جهانی تامین مالی تروریسم را مدیریت می‌کند و حماس از این شبکه بهره می‌برد. پول‌هایی که برای حمایت از تروریسم در سطح جهان جمع‌آوری می‌شود، اکنون در پوشش «سازمان‌های خیریه» در کشورهایی مانند ترکیه، کویت، اندونزی و دیگر کشورها نگهداری می‌شود.»
این دادخواست با هدف جلوگیری از تامین مالی حملات تروریستی آینده و مقابله با حمایت کشورهای دیگر از تروریسم تنظیم شده‌است.
به گفته روبی چن، اگرچه مفهوم عدالت برای خانواده‌های ۱۰۱ گروگان در غزه که حدود نیمی از آنها جان باخته‌اند دست‌نیافتنی به نظر می‌رسد، اما هدف بزرگ‌تری در میان است.
او افزود: «می‌خواهیم فهرست حامیان تروریسم را به موسسات مالی و صندوق‌های خیریه‌ای گسترش دهیم که در شبکه جهانی تامین مالی تروریسم نقش دارند. این کار به قربانیان آمریکایی امکان می‌دهد از این نهادها شکایت کنند و آنها را در قبال پول‌هایی که به حماس رسیده و به حملات هولناک هفتم اکتبر منجر شده، پاسخگو کنند.»
برای آیریس این دادخواست برای پاسخگو کردن ایران و فرستادن یک پیام روشن است
آیریس در گفتگو با ایران‌اینترنشنال تاکید کرد: «باید نقش سپاه در این رویدادها را به درستی درک کنیم. حماس رهبری حمله هفتم اکتبر را بر عهده داشت، اما جمهوری اسلامی نیز در هدایت آن نقش داشت. این رژیم تضمین می‌کند که حماس به سلاح دسترسی داشته‌باشد و مطابق خواسته‌های تهران عمل کند.»
آیریس نه تنها پدر و مادرش را از دست داد، بلکه ۱۱۷ نفر از ساکنان کیبوتس نیر اوز که از کودکی می‌شناخت، یا کشته شدند یا مفقود شدند یا به گروگان گرفته شدند.
به گفته آیریس، والدینش جودی واینستین هاگی و گادی هاگی، مانند بسیاری دیگر از ساکنان نیر اوز، فعالان صلح‌طلبی بودند که از جنگ بیزار بودند.
پیاده‌روی معمول صبحگاهی آنها در کیبوتس، در هفتم اکتبر به فاجعه انجامید
جودی شاهد قتل همسرش بود. او با اورژانس تماس گرفت و جزئیات حادثه را گزارش داد، صدای این تماس را آیریس بعدها شنیده است. جودی نیز هدف گلوله حماس قرار گرفت. هنوز مشخص نیست که او در اثر این جراحات جان باخته یا بعدا کشته شده‌است. پیکر هر دوی آنها همچنان در غزه نگهداری می‌شود.
آیریس گفت: « این ماجرا فراتر از داغ پدر و مادر من است. این تراژدی، یک جامعه را نشانه گرفت. در یک روز، ۱۱۷ نفر از زندگی من ناپدید شدند.»
او معتقد است این دادخواست شواهد روشنی از نقش ایران در حملات هفتم اکتبر ارائه می‌دهد و امیدوار است این اقدام حقوقی توجه‌ها را به این موضوع جلب کند و حکومت ایران را از استفاده از گروه‌های نیابتی برای پنهان کردن نقش خود بازدارد.
گیسو نیا، وکیل بین‌المللی حقوق بشر در گفتگو با ایران‌اینترنشنال اظهار داشت که پرونده‌های حقوقی علیه جمهوری اسلامی می‌تواند پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم برای این نظام به همراه داشته‌باشد.
او که نقش مهمی در اخراج جمهوری اسلامی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل داشت، اشاره کرد که هرچند بخش عمده‌ای از دارایی‌های مستقیم ایران پیشتر توقیف و مصادره شده‌اند، اما تاثیرات این پرونده‌ها همچنان ادامه دارد.
برای نمونه، توقیف نفتکش‌های ایرانی در آب‌های آزاد از سوی مقامات آمریکایی و انتقال درآمد حاصل از آن به «صندوق حمایت از قربانیان تروریسم» ایالات متحده، نمونه‌ای از این تاثیرات است.
گیسو نیا افزود: «در صورت نقض تحریم‌ها، شرکت‌هایی که با نهادهای وابسته به جمهوری اسلامی همکاری می‌کنند، مشمول جریمه‌های سنگین می‌شوند. برای مثال، بانک بی‌ان‌پی پاریباس (BNP Paribas) به دلیل همکاری با مقامات جمهوری اسلامی و نقض قوانین تحریمی، باید جریمه‌ای را به دولت آمریکا بپردازد. این جریمه‌ها به صندوق مربوطه واریز می‌شود.»
او گفت که گرچه دولت‌های خارجی از حوزه قضایی دادگاه‌های آمریکا مستثنی هستند، اما بند مربوط به تروریسم در قانون مصونیت‌های حاکمیت خارجی (FSIA) به دادگاه‌ها اختیار می‌دهد تا در موارد خاص، این کشورها را پاسخگو نگه دارند.