ابراهیم کریمی، مدیر‌کل پدافند غیرعامل استانداری کرمان، در مورد پشه مهاجم آئدس به عنوان یکی از تهدیدات شهرها هشدار داد و اعلام کرد «این پشه آلوده» وارد کشور شده ‌و اکنون در مناطق مختلفی وجود دارد که در جنوب کشور، «از نوع اجیپتی» بوده که معمولا خطرناک‌تر است.

کریمی با اشاره به این که پشه آئدس اجیپتی در شهرستان چابهار شناسایی شده و در ۱۰ روز گذشته تعداد بیماران در این محدوده افزایش پیدا کرده گفت: «مرگ و میر [بر اثر گزش] پشه آئدس، چند برابر کروناست و حتما باید هشدارها را جدی گرفت.»

پشه آئدس اجیپتی (Aedes aegypti)

پشه آئدس اجیپتی گونه‌ای کوچک و تیره‌رنگ با خطوط سفید روی بدن و پاها است که به‌عنوان ناقل اصلی بیماری‌هایی مانند تب دنگی، زیکا، چیکونگونیا و تب زرد شناخته می‌شود.

این پشه عمدتا در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری زندگی و در آب‌های راکد کوچک مانند گلدان‌ها و تایرهای قدیمی، تخم‌گذاری می‌کند.

آئدس اجیپتی بیشتر در طول روز فعال است و خون انسان را برای تولید تخم ترجیح می‌دهد.

نام این گونه از کلمه لاتینی Aegypti به معنای مصر گرفته شده که به زیستگاه اولیه آن اشاره دارد.

آئدس و تب دنگی در ایران

تب دنگی یا تب استخوان‌شکن یک بیماری ویروسی است که از طریق گزش پشه‌ آئدس به انسان منتقل می‌شود. درصد کشندگی تب دنگی پایین است اما بیمار معمولا درد شدیدی را در استخوان‌ها، مفاصل و ماهیچه‌های خود احساس می‌کند.

بر اساس گزارش‌ها، در سال ۱۳۹۵ نظام مراقبت از این بیماری در ایران آغاز و در سال ۱۳۹۸ پشه آئدس شناسایی شد.

به گفته‌ کارشناسان، بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به بیماری «دنگی»، محافظت بدن در برابر نیش پشه است.

قباد مرادی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، هشتم آبان اعلام کرد در آینده پشه آئدس به سرعت در اکثر مناطق کشور تکثیر شده و احتمال همه‌گیری‌های گسترده تب دنگی در سه تا پنج سال آینده وجود دارد.

عبدالرضا میراولیایی، مدیر برنامه مدیریت بیماری‌های منتقله از آئدس مهاجم در وزارت بهداشت نیز ۱۸ شهریور سال جاری از شناسایی ۱۸۳ مورد ابتلا به تب دنگی در ایران خبر داد و اعلام کرد که فراوانی پشه آئدس در برخی مناطق کشور در پاییز بیشتر می‌شود.

به گفته کریمی، برای مواجهه با این پشه باید آب‌های راکد داخل شهرها جمع‌آوری و دفع شود و محل دپوی لاستیک‌های فرسوده نیز معدوم و جمع‌آوری شود و پاکسازی، نظافت و رفع آلودگی کانون‌های تجمع زباله و ضایعات در سطح شهرها در اولویت قرار گیرد.

تابستان گذشته استان‌های بوشهر، سیستان و بلوچستان، گیلان، مازندران و هرمزگان درگیر مواجهه با پشه آئدس بودند. همان‌ زمان یک مقام وزارت بهداشت اعلام کرد نوع پشه شناسایی شده در شمال و جنوب کشور با یکدیگر متفاوتند و پشه جنوب، تهاجمی‌تر و بیماری‌زاتر است و شدت بیماری بیشتری دارد.

راه‌های پیشگیری

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا برای پیشگیری از ابتلا به دنگی در توصیه‌های خود به شهروندان این کشور اعلام کرد: «دنگی از طریق نیش پشه آلوده به افراد منتقل می‌شود و بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به آن، محافظت از خود در برابر نیش پشه است.»

این مرکز به مردم توصیه کرد در صورت سفر به مناطق با شیوع بالا، در مکان‌هایی با تهویه مطبوع ساکن شوند و از دافع حشرات و لباس‌های آستین بلند و شلوار برای جلوگیری از نیش پشه استفاده کنند.

مسئولان وزارت بهداشت در ایران نیز به شهروندان توصیه می‌کنند برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، لباس بلند بپوشند و از مواد دفع کننده حشرات استفاده کنند.