اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، دوشنبه ۱۷ دی درباره خروج ناگهانی هلدینگ صافولای عربستان سعودی از ایران گفت ارزی از کشور خارج نشده و تنها انتقال سهام از یک شرکت به شرکت دیگر صورت گرفته است. رسانه‌ها در ایران خبر دادند خانواده مدلل خریدار سهام صافولا بوده است.
۱۲ دی ۱۴۰۳، هلدینگ صافولای عربستان سعودی که سهمش از بازار روغن خوراکی در ایران بیش از ۵۰ درصد تخمین زده می‌شد، به‌طور ناگهانی تمام سرمایه خود را از ایران خارج کرد.
این گروه که بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار سعودی‌ها در ایران بود، تمام دارایی خود در ایران را به ارزش ۷۰۵ میلیون ریال عربستان سعودی، معادل ۱۸۸ میلیون دلار، فروخت و از کشور خارج شد.
در اولین واکنش، خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، با کم‌اهمیت جلوه دادن این اقدام، خبر داد خریدار سهام صافولا یک شرکت اماراتی بوده است.
صافولا حتی پس از رخدادهای دی ماه ۱۳۹۴ و حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد، بازار ایران را ترک نکرده بود.
خبرگزاری ایلنا به نقل از تیمور محمدی، عضو هیات مدیره انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران، نوشت میزان سرمایه‌گذاری صافولا در حوزه تولید روغن خوراکی کشور حدود ۸۰ درصد بوده است.
علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در مصاحبه با تجارت‌نیوز گفت: «واقعیت این است که دلیل خروج صافولا از ایران به‌طور رسمی اعلام نشده اما تنها دلیل قابل حدس این است که با توجه به قطعی شدن بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، ممکن است ریاض تصمیم داشته باشد سطح روابط خود را با ایران کاهش دهد.»
خانواده مدلل و سهام صافولا
با وجود ابهام‌ها درباره خریدار سهام صافولا، اکثر رسانه‌های داخلی نوشتند خانواده مدلل خریدار سهام صافولا بوده است.
این خانواده از گذشته در حوزه صنایع غذایی، به‌ویژه واردات دانه‌های روغنی، فعال بوده و هم‌اکنون نیز چندین مجتمع کشت و صنعت و روغن‌کشی در اختیار دارد.
نفوذ این خاندان در صنایع غذایی به حدی است که خرداد ۱۳۹۸، زمانی که از آن‌ها خواسته شده بود درباره بدهی و ارز دریافتی خود توضیح دهند، حمید اسماعیلی، نماینده گروه مدلل در استان خوزستان، به تسنیم، خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران، گفت: «قیمت کالا به موجودی انبارهای گروه مدلل بستگی دارد ... اگر گروه مدلل نباشد، تنظیم بازار به هم می‌ریزد.»
خانواده مدلل، فرزندان عبدالعلی مدلل، یکی از پرحاشیه‌ترین و ثروتمندترین خانواده‌های ایران به شمار می‌روند.
این خانواده در دوران ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی فعالیت‌های خود را توسعه داد و در اوایل دولت محمد خاتمی در سال ۱۳۷۶، با تاسیس مجتمع کشت و صنعت ماهیدشت کرمانشاه، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از الیگارش‌‌ها در ساختار اقتصاد جمهوری اسلامی مستحکم کرد.
شخص عبدالعلی مدلل سال ۱۳۹۹ درگذشت و پس از او جواد مدلل سکاندار امپراطوری اقتصادی مدلل‌ها شد.
فرزندان و نوادگان مدلل صدها شرکت و مجموعه را در سراسر ایران در اختیار دارند.
مدلل‌ها امروز در حوزه سیمان با «سیمان مدلل»، در حوزه عمران با هلدینگ «ابتکار سازه»، در حوزه خوراک دام با مجموعه «کلهر‌دانه»، در حوزه بازرگانی با «آوا تجارت صبا» و در حوزه روغن با مجموعه‌های «روغن‌کشی ماهیدشت»، «مجتمع کشت و صنعت شمال»، «مجتمع کشت و صنعت ماهیدشت کرمانشاه»، «روغن‌کشی ناب‌دانه سمنان» و شرکت‌هایی دیگر فعال هستند.
این خانواده در فهرست افشا شده از هزار و ۵۰۰ دریافت‌کننده رانت ارز دولتی در سال ۱۳۹۷، رکورددار دریافت ارز دولتی بود.
خرداد ۱۳۹۸، محمود صادقی، نماینده وقت مجلس شورای اسلامی، در توییتی خطاب به ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعه، نوشت: «خوب است جناب ایشان درباره بدهی‌های کلان معوق جناب مدلل به بانک سرمایه هم توضیح بدهند!»
در آن زمان بیت مکارم شیرازی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد با مدلل‌ها رابطه‌ای ندارد.
فردی که صادقی از او با نام «جناب مدلل» یاد کرد، سامان مدلل، یکی از اعضای این خاندان، بود.
آذر ماه ۱۴۰۳ اطلاعات منتشر شده بانک مرکزی در خصوص بدهکاران کلان بانک‌ها نشان داد سامان مدلل به‌عنوان ذی‌نفع واحد در ۱۹ فقره وام از بانک سرمایه برای شرکت‌های مرتبط با خودش، در مجموع هزار و ۵۸۷ میلیارد و ۳۲۳ میلیون تومان تسهیلات خالص تا پایان شهریور ۱۴۰۳ دریافت کرده است.
از این میزان وام، یک ریال هم بازنگشته و معادل مبلغ دریافتی در ستون مانده مشکوک‌الوصول درج شده است.
وب‌سایت تابناک در آن زمان گزارش داد بیش از دو برابر رقم وثیقه، تسهیلات کلان به سامان مدلل پرداخت شده است.
خطر خاندان مدلل
با خرید سهام صافولا از سوی مدلل‌ها، این خانواده بیش از پیش بازار ایران را قبضه کرد.
هنوز مشخص نیست مدلل‌ها چه تصمیمی برای بازار روغن خواهند گرفت اما عضو اتاق بازرگانی ایران در ارزیابی خود از خروج صافولا گفت: «در گذشته در جریان برخی واگذاری‌ها، شرکت‌ها را نیمه‌ورشکسته می‌کردند و با دریافت وام از دولت، خرید انجام می‌دادند.»
شریعتی افزود: «در سال‌های گذشته، برخی افراد رانت‌خوار در صنایع ماکارونی و کنسرو این ترفند را اجرا کردند.»
او در عین حال ابراز امیدواری کرد عملکرد بازار روغن با اختلال روبه‌رو نشود: «سرمایه‌گذار جدید قطعا کسی است که بازار را می‌شناسد و نمی‌خواهد فعالیت شرکت را تعطیل کند؛ چرا که شرکتی را خریداری کرده که رهبر بازار روغن است.»