مارک روبیو، گزینه پیشنهادی دونالد ترامپ برای وزارت خارجه آمریکا، در جلسه بررسی صلاحیتش در سنا با اشاره به اینکه روحانیون رادیکال حاکم در تهران، نماینده مردم آن سرزمین، تاریخش و دستاوردهایش برای بشریت نیستند، گفت در هیچ کشوری به اندازه ایران بین مردم و حاکمانش اختلاف وجود ندارد.
روبیو در جریان صحبتهایش که بخشی از آن به ایران اختصاص داشت، با اشاره به سابقه امتیازاتی که به ایران داده شده است، گفت «با هر امتیازی که به رژیم ایران بدهیم، باید پیشبینی کنیم که آنها همچون گذشته، از آن برای تجهیز سیستم تسلیحاتی خود و تلاش برای از سرگیری حمایت خود از حزبالله و سایر نهادهای مرتبط در منطقه استفاده خواهند کرد.»
وزیر خارجه پیشنهادی آمریکا در ادامه تاکید کرد که هدف جمهوری اسلامی «تبدیل شدن به قدرت مسلط منطقهای» است و این موضوع «با اقداماتی که آنها انجام دادهاند روشن است.»
روبیو با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی اکنون در ضعیفترین وضعیت خود در تاریخ قرار دارد، گفت: «سامانههای پدافند هوایی آنها بهشدت آسیب دیده، هلال شیعی که در پی ایجادش بودند، بهسختی ضربه خورده و ناچار شدهاند از لبنان و سوریه خارج شوند.»
روبیو در ادامه با اشاره به آنچه «وضعیت اسفبار اقتصادی ایران» خواند، به بحران انرژی در ایران هم اشاره کرد و گفت: «اقتصاد آنها به هم ریخته است. آنها اکنون در برخی روزها شش، هشت، نه یا دوازده ساعت خاموشی (قطع برق) دارند. آنها در آستانه قطع یارانههای انرژی هستند که در آن کشور بسیار مهم است.»
او همچنین به برجام و مذاکرات اخیر اروپا با تهران اشاره کرد و یادآور شد که جمهوری اسلامی از چهار سال پیش بازرسیهای آژانس از تاسیسات خود را محدود کرده است.
روبیو گفت: «آنچه تحت هیچ شرایطی مجاز نیست، یک ایران مسلح به سلاح هستهای است. آنچه تحت هیچ شرایطی مجاز نیست، این است که جمهوری اسلامی منابع و توانایی لازم برای شروع مجدد و ادامه حمایت از تروریسم را داشته باشد.»
او گفت در حکومت فعلی ایران دو طرز فکر وجود دارد: «یک گروه میگویند مشکل داریم و باید آن را حل کنیم و گروه دیگر میگویند باید تلاش هستهای و رسیدن به بمب را به سرانجام برسانیم.»
روبیو با اشاره به اینکه ما باید برای برای هر دو سناریو آماده باشیم، گفت «ما با چشمانی باز برای هر ترتیباتی که امنیت و ثبات منطقه را فراهم کند، روی خوش نشان میدهیم.»
او همچنین به تهدیدهای جمهوری اسلامی علیه همسایگانش و بیثبات کردن منطقه اشاره کرد و گفت: «اینها افرادی هستند که در پنج سال گذشته فعالانه و آشکارا برای ترور رییسجمهور منتخب و چندین نفر از اعضای دولتهای قبلی برنامهریزی کردهاند.»
«دیپلماسی جسورانه» درباره جنگ اوکراین و چین
روبیو همچنین خواستار «دیپلماسی جسورانه» از سوی ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین شد.
وزیر خارجه احتمالی آمریکا در جلسه سنا گفت: «این جنگ باید پایان یابد و این باید سیاست رسمی ایالات متحده باشد که ما میخواهیم جنگ پایان یابد.»
سناتور جمهوریخواه فعلی فلوریدا با اشاره یه اینکه هیچ راهی وجود ندارد که روسیه بتواند کل اوکراین را تصرف کند، گفت: «این منطقی نیست که باور کنیم کشوری به بزرگی اوکراین، هر چقدر هم که صلاحیت داشته باشد میتواند این افراد (روسها) را به جایی که روز قبل از حمله بودند، برگرداند.»
او در بحث چین هم با اشاره به اگر این کشور تصمیم به حمله به تایوان بگیرد، آمریکا باید به بهایی «بیش از حد گران» به این کشور برای چنین اقدامی تحمیل کند، گفت: «اگر تغییر بسیار شدیدی رخ ندهد، آمریکا باید تا پیش از پایان دهه کنونی به مسئله تهاجم چین به تایوان رسیدگی کند.»
دیگر سناتور فلوریدا، ریک اسکات، جمهوری خواه، در طول جلسه استماع از روبیو حمایت کرد و او را یک نامزد استثنایی برای این شغل خواند و گفت: «او با پرزیدنت ترامپ برای مجازات رژیمهای کمونیستی به خاطر جنایاتشان همکاری خواهد کرد.»
دونالد ترامپ چهارشنبه ۲۳ آبان، بهطور رسمی مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه ایالت فلوریدا را بهعنوان نامزد خود برای تصدی وزارت امور خارجه ایالات متحده معرفی کرد.
ترامپ، روبیو را دوستی واقعی برای متحدان آمریکا و مبارزی جسور علیه دشمنان ایالات متحده خواند.
در صورت تایید سنا، مارکو روبیو بزرگترین شبکه دیپلماتیک جهان را با بیش از ۵۵ هزار کارمند رهبری خواهد کرد و چهره آمریکا در خارج از کشور خواهد بود.
دیدگاههای روبیو درباره ایران در دوره فعالیت در سنا
این سناتور ایالت فلوریدا به خاطر اینکه در سالهای گذشته بارها علیه سیاستهای جمهوری اسلامی موضعگیری کرده است، برای ایرانیانی که سیاست آمریکا را پیگیری میکنند چهره آشنایی است.
روبیو، در فروردین ۱۳۹۴ خواستار رایگیری برای اصلاحیهای در کنگره آمریکا شد که در آن ایران را برای به رسمیت شناختن اسرائیل تحت فشار میگذاشت.
او در پاییز ۱۳۹۵ صدور مجوز پرداخت ۱/۷ میلیارد دلار به جمهوری اسلامی از سوی باراک اوباما رییسجمهوری وقت آمریکا را ایران را باجدهی به تهران توصیف کرد و گفت این اقدام خطر بیشتری برای آمریکاییهای خارج از کشور ایجاد میکند و گروگانگیران را تشویق میکند.
روبیو همچنین طرحی قانونی به کنگره ارائه داد که از جمهوری اسلامی خواست به وعده اعلام شده خود برای کمک به یافتن محل نگهداری رابرت لوینسون، مامور بازنشسته افبیآی که در اسفند ۱۳۸۵ پس از ورود به هتلی در جزیره کیش ایران ناپدید شد، عمل کند.
مخالفت با برجام
روبیو از منتقدان سرسخت برجام از ابتدا تا امروز بوده است و از آن با عباراتی همچون «چند تکه کاغذ» و «یک فاجعه آشکار» نامبرده است.
او خواستار افزایش تحریمها علیه جمهوری اسلامی تا زمان توقف برنامه غنیسازی اورانیوم بوده و در سالهای گذشته از احتمال اقدام نظامی برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای هم دفاع کرده است.
ابتکارات قانونگذاری علیه جمهوری اسلامی
در تابستان ۱۴۰۲، روبیو به همراه سناتور مگی حسن و جکی روزن، لایحهای به نام «قانون توقف مخفیکاری در فروش نفت ایران» (SHIP) را تهیه کرد.
این قانون به دنبال تحریم خریدهای غیرقانونی نفت ایران و پاسخگو کردن تسهیلکنندگان این معاملات است.
روبیو هنگام ارائه این قانون به کنگره گفته بود: «در حالی که رژیم تهران همچنان از طریق فروش نفت تحریمی، ثروتاندوزی میکند، باید اطمینان پیدا کنیم که تحریمهای آمریکا علیه تمامی افراد و نهادهای مرتبط با تجارت غیرقانونی نفت ایران به شدت اجرا میشود.»
اجرای تحریمها و مخالفت با سیاستهای بایدن در قبال ایران
در دی ماه ۱۴۰۲، روبیو یک گروه متشکل از سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات در کنگره آمریکا را برای ترغیب دولت بایدن به اجرای قوانین موجود علیه فروش غیرقانونی نفت ایران از طریق تحریمها تشکیل داد.
این سناتورها تاکید کردند که اعمال دقیق تحریمهای نفتی ایران در شرایطی که گروههای وابسته به ایران به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه حمله میکنند، حیاتی است.
روبیو بارها از سیاستهای دولت جو بایدن در قبال ایران انتقاد کرده و معتقد است که این سیاستها به تقویت مالی جمهوری اسلامی و حمایت آن از تروریسم منجر شده است.
او در تیر ۱۴۰۳ گفت: «در زمان ترامپ، جمهوری اسلامی ورشکسته بود، اما در زمان بایدن برای حمایت از تروریسم پول دارد.»