سخنگوی دولت: استعفای ظریف هنوز پذیرفته نشده است
پس از آنکه جواد ظریف، معاون راهبردی مسعود پزشکیان، گفت که او به «توصیه» رییس قوه قضاییه از مقامش کنارهگیری کرده، سخنگوی دولت اعلام کرد که استعفای ظریف هنوز پذیرفته نشده است.
فاطمه مهاجرانی، دوشنبه ۱۳ اسفند، به خیرگزاری دولتی ایرنا گفت: «آقای ظریف استعفای خود را تقدیم رییسجمهوری کردهاند اما یک طرف استعفا پذیرش آن است که هنوز پذیرشی از سوی دکتر پزشکیان انجام نشده است.»
او افزود: «امیدواریم که تصمیمگیریها و فرایندها به گونهای طی شود که امکان استفاده از تمام ظرفیتهای کشور در جهت خیر و صلاح مردم انجام شود.»
محمدجواد ظریف گزارشها درباره «کنار گذاشتن» خود را تایید کرد و گفت به توصیه غلامحسین محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه استعفا کرده است.
او بامداد دوشنبه ۱۳ اسفند در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت پس از دعوت اژهای به دیداری در یکشنبه «ایشان با اشاره به شرایط کشور توصیه کردند که برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت، به دانشگاه بازگردم. بنده نیز بیدرنگ پذیرفتم.»
ظریف از زمان ورودش به دولت مسعود پزشکیان تحت فشار منتقدان دولت برای کنارهگیری از سمت خود بوده است.
پس از برکناری همتی و استعفای ظریف از کابینه پزشکیان، نگرانیها نسبت به آینده اقتصادی کشور افزایش یافته است. غلامحسین محسنی اژهای از دادستانها خواست تا با سازمان تعزیرات همکاری کنند تا دولت بتواند مسائل اقتصادی را مدیریت کند.
— ايران اينترنشنال (@IranIntl) March 3, 2025
گفتوگو با احمد علوی، استاد دانشگاه و اقتصاددان pic.twitter.com/V5PZjZpQ6H
پیشتر در ۲۱ مرداد، ظریف ضمن ابراز نارضایتی از ترکیب کابینه پیشنهادی پزشکیان، از معاونت راهبردی دولت کنارهگیری کرده بود. او پس از مخالفت پزشکیان با این استعفا، در سمت خود باقی ماند.
دو تن از فرزندان ظریف تابعیت آمریکا را نیز دارند و منتقدان او میگویند که حضور او در دولت بهعنوان معاون پزشکیان «نقض آشکار» قانون مشاغل حساس به شمار میرود.
سخنگوی دولت درباره این قانون گفت: «موضوع این قانون تنها دولت نیست و موضوع ما نیز تنها یک یا چند عضو دولت نیستند چرا که این قانون امکان استفاده از ظرفیت نخبگان و شایستگان در تمام بخشها از جمله عضویت در هیات علمی دانشگاهها را نیز سلب میکند.»
با این حال، مخالفان ظریف بر «برکناری» و نه «استعفا»ی او تاکید میکنند.
محمود نبویان، نماینده مجلس و از مخالفان حضور ظریف در دولت پزشکیان، با بیان اینکه «ظریف استعفا داده شد»، در شبکه ایکس نوشت: «بالاخره، با پیگیری نمایندگان مجلس شورای اسلامی درمورد انتصاب غیرقانونی آقای ظریف و دخالت قوه قضاییه، احترام قانون در کشور حفظ شد.»
حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس و از منتقدان سرسخت محمدجواد ظریف نیز استعفای او را «عزل» خواند و با اشاره به «عزلهای ادامهدار»، نوشت: «واژه استعفا درباره کسی بهکار میرود که در جایگاه قانونی باشد و از حضور در آن جایگاه استعفا کند.»
حمید رسایی اضافه کرد کسی که حضورش غیرقانونی است پس از تفهیم اتهام، از جایگاهی که اشغال کرده عزل میشود تا تبعات کمتری متوجه او شود.
استعفای ظریف چند ساعت پس از استیضاح عبدالناصر همتی از وزارت امور اقتصادی و دارایی صورت گرفت.
ایسنا نیز نوشت که کنارهگیری ظریف ارتباطی به استیضاح و برکناری عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی ندارد.
در حالی که برخی تحلیلگران سیاسی این دو موضوع را با یکدیگر مرتبط دانستهاند، غلامحسین کرباسچی، دبیر کل سابق حزب کارگزاران سازندگی، نوشت که پس از همتی و ظریف «فکر کنم میدری و ظفرقندی هم بروند، وفاق کامل میشود».
بیشتر بخوانید: واکنشها به استعفای ظریف و استیضاح همتی
اما خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران در مطلبی با عنوان «وفاق اسم کوچک ظریف نیست» نوشت که «بررسی دقیقتر این دو رویداد نشان میدهد که این تحلیلها ممکن است بیش از حد سادهانگارانه یا مبتنی بر پیشفرضهای سیاسی باشد.»
این خبرگزاری افزود: «وفاق ملی در معنای واقعی خود، همکاری قوا برای حل مشکلات مردم است، نه صرفاً حفظ افراد خاص در مناصب. استیضاح همتی و استعفای ظریف، هرچند از نظر زمانی نزدیک بودند، اما از منظر محتوایی، هر یک در چارچوب وظایف قانونی قوه مقننه و قوه قضاییه رخ دادند.»
با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که اختلافات میان علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی و مسعود پزشکیان، رییس دولت، درباره مذاکره با آمریکا آشکار شده است.
پزشکیان اعلام کرده که نظر او بر مذاکره با دونالد ترامپ بوده، اما خامنهای با این تصمیم مخالفت کرده است.
چندی پیش، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی گفت: «ما در دهه ۹۰ با آمریکا مذاکره کردیم حدود دو سال یک معاهدهای هم تشکیل شد، اما همین شخصی که الان سر کار است، معاهده را پاره کرد.»
او افزود: «با یک چنین دولتی مذاکره نباید کرد، مذاکره کردن عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست.»