بررسیهای ایراناینترنشنال نشان میدهد شرکتی که در اصفهان روز سهشنبه دچار انفجار شده، زیر نظر شورای امنیت جمهوری اسلامی و در حوزه تولید مواد آتشزا فعال است و مدیران آن در شرکتی دیگر که با حوزه پهپادی جمهوری اسلامی ارتباط دارد و در سال ۱۴۰۰ منفجر شده بود، فعالیت میکنند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان اعلام کرد که انفجار در سوله شرکتی به نام «آوا نار پارسیان» در بخش میمه اصفهان منجر به کشته شدن دو نفر و سوختگی عدهای دیگر شده است.
هنوز گزارشی درباره علت این انفجار که چهار روز پس از حادثه مشابه در بندرعباس رخ داده، منتشر نشده است. رسانههای حکومتی نیز هیچ تصویری از محل حادثه منتشر نکردهاند و در گزارش صداوسیما محلی غیرمرتبط با محل سوله نمایش داده شده است.
شرکت صنایع شیمیایی «آوا نار پارسیان» در وبسایت خود اعلام کرده که در زمینه تولید محصولات آتشبازی و باروت فعالیت میکند و تحت نظارت شورای امنیت کشور قرار دارد.
مجموعه شرکتهای محل انفجار با صنایع پهپادی در ارتباط هستند
پیشتر، در خرداد ۱۴۰۰، انفجاری در کارخانه «نارگستر سپاهان» در شاهینشهر اصفهان رخ داد. در همان زمان، روزنامه گاردین گزارش داده بود که شرکت صنایع هواپیماسازی جمهوری اسلامی، که انواع مختلف پهپادها را تولید میکند، در این مجتمع مستقر است.
دامون بهشتنژاد، از مدیران شرکت «نارگستر سپاهان» اصفهان، که انفجار سال ۱۴۰۰ در آن شرکت رخ داده بود، همزمان ریاست هیئتمدیره شرکت مجتمع صنایع شیمیایی آوا نار پارسیان را نیز بر عهده دارد.
بهشتنژاد در سال ۱۴۰۰ و پس از انفجار گفته بود که امکان ارسال تصویر از محل انفجار شرکت نارگستر سپاهان وجود ندارد. از انفجار روز سهشنبه در شرکت آوانار پارسیان نیز تاکنون تصویری منتشر نشده است.
گاردین در سال ۱۴۰۰، انفجار در مجتمع صنایع شیمیایی «نارگستر سپاهان» اصفهان را به موضوعاتی نسبت داده بود که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، علیه جمهوری اسلامی مطرح کرده بود. نتانیاهو گفته بود که حکومت ایران برای حمایت از حماس، پهپاد انفجاری به داخل خاک اسرائیل فرستاده است.
بر اساس آگهی روزنامه رسمی کشور، برخی تصمیمات شرکت آوا نار پارسیان اصفهان که روز سهشنبه انفجار در آن منجر به کشته شدن یک نفر شده، زیر نظر «سازمان حفاظت اطلاعات مدیریت اسلحه و مهمات استان اصفهان» اتخاد میشود.
در آگهی روزنامه رسمی، یکی از وظایف این شرکت، «تولید و توزیع و خرید و فروش و صادرات و واردات کلیه مواد منفجره تجاری، صنعتی و شیمیایی» ذکر شده است.
حدود ساعت ۱۲ ظهر شنبه شش اردیبهشت و همزمان با دور سوم مذاکرات تهران و واشینگتن در مسقط، انفجار شدیدی در بندر رجایی بندرعباس رخ داد که تا شعاع دستکم ۵۰ کیلومتری، زمین را لرزاند و شیشههای ساختمانها را شکست.
در بیانیه منتشرشده، آمده است: «مسببان اصلی این فاجعه که هنوز هم ابعاد خسارات جانی و مالی آن روشن نیست، حاکمان ظالم و نیروی تروریستی سپاه پاسداران هستند که در راستای ساخت تسلیحات موشکی و اتمی و برای جنگافروزی همواره دستبهکارند.»
حدود ساعت ۱۲ ظهر شنبه شش اردیبهشت و همزمان با دور سوم مذاکرات تهران و واشینگتن در مسقط، انفجار شدیدی در بندر رجایی بندرعباس رخ داد که تا شعاع دستکم ۵۰ کیلومتری، زمین را لرزاند و شیشههای ساختمانها را شکست.
تا حدود چهار ساعت پس از انفجار و آتشسوزی گسترده پس از آن و با وجود حجم زیاد تخریبها، گزارشی از کشتههای سانحه منتشر نشد، اما آمار رسمی حاکی از صدها مجروح بود.
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون دستکم ۷۰ نفر در این انفجار کشته شده و بیش از هزار و ۲۵۰ زخمی شدهاند.
هنوز از تعداد دقیق مفقودشدگان و سرنوشتشان اطلاعی در دست نیست و مقامهای جمهوری اسلامی درباره علت وقوع حادثه اظهارات ضد و نقیضی گفتهاند.
تاکید بر ظلم به معلمان و کارگران
کارزار سهشنبههای نه به اعدام با اشاره به روز جهانی کارگر و روز معلم در ایران، ضمن تبریک این مناسبتها به کارگران و معلمان، بر تداوم ظلم، سرکوب و احکام سنگین علیه این اقشار تاکید کرد.
در این بیانیه آمده : «سالیان سال است که طبقه کارگر، معلمان و تمام زحمتکشان به خاطر احقاق حقوقشان تحت سرکوب و تبعیض قرار گرفتهاند و حتی به زندان و اعدام محکوم شدهاند.»
موج جدید اعدامها؛ نگرانی از سرنوشت زندانیان سیاسی
طبق گزارش این کارزار، از آغاز اردیبهشت تاکنون ۳۵ نفر در ایران اعدام شدهاند، از جمله یک زن و دو زندانی سیاسی-عقیدتی. نام این دو زندانی سیاسی، رستم زینالدین از زاهدان و حمید حسیننژاد حیدرانلو اعلام شده که به نوشته این بیانیه، «بهطور سبعانهای به دار آویخته شدند» و حتی پیکر حسیننژاد به خانوادهاش تحویل داده نشد.
این کارزار هشدار داد اعاده دادرسی مهدی حسنی و بهروز احسانی، دو زندانی سیاسی دیگر، برای بار دوم از سوی دیوان عالی رد شده و بیم اجرای قریبالوقوع حکم آنها وجود دارد.
این بیانیه به نگرانیها درباره وضعیت محسن لنگرنشین، زندانی سیاسی محکوم به اعدام هم اشاره کرد.
اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال حاکی است که مسئولان زندان قزلحصار از بیان علت انتقال لنگرنشین به انفرادی خودداری کردند و خطر اجرای حکم اعدام او در روزهای پیشرو وجود دارد.
اعتصاب غذا در ۴۱ زندان کشور
بر اساس این بیانیه در اعتراض به این احکام «قرون وسطایی» اعدام، جمعی از زندانیان زندان سنندج در نامهای اعلام کردند که از سهشنبه نهم اردیبهشت به کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» پیوسته و همراه با دیگر زندانهای سراسر کشور اعتصاب غذا میکنند تا اعتراض خود را به گوش جهانیان برسانند.
زندانیان در کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» روز نهم اردیبهشت ۱۴۰۴ برای شصت و ششمین هفته در ۴۱ زندان در اعتصاب غذا خواهند بود.
از جمله زندانهایی که در آنها اعتصاب اعلام شده عبارتند از: اوین، قزلحصار، تهران بزرگ، اراک، زاهدان، عادلآباد شیراز، شیبان اهواز، تبریز، ارومیه، سنندج، رشت، اردبیل، خرمآباد، بم، بهبهان، مشهد، گنبدکاووس و دهها زندان دیگر در سراسر کشور.
کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» با قدردانی از هنرمندان، نویسندگان، بازنشستگان، معلمان و کارگرانی که علیه اعدام ایستادهاند، تاکید کرد: «امیدواریم نه به اعدام، به خواستی ملی و عمومی بدل شود و همچون گذشته، شعار آن در تجمعات طنینانداز گردد.»
در این فراخوان که دوشنبه هشتم اردیبهشت منتشر شده است، از معلمان خواسته شده ساعت ۱۰ صبح ۱۱ اردیبهشت مقابل ادارات کل آموزش و پرورش در مراکز استانها و مقابل ساختمانهای ادارات آموزش و پرورش در شهرستانها دست به تجمع اعتراضی بزنند.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران در فراخوان خود با اشاره به اینکه این تجمع در یادبود معلم جانباخته «ابوالحسن خانعلی» برگزار میشود، از فرهنگیان سراسر کشور خواست مطالبات معیشتی، آموزشی و مدنی خود را فریاد بزنند.
حقوق عادلانه، بیمه کارآمد دانشآموزان و فرهنگیان، آموزش رایگان، لغو تفاهمنامه میان وزارت آموزش و پرورش و فرماندهی کل انتظامی کشور، به رسمیت شناختن تشکلهای صنفی مستقل و لغو سرکوب و احکام امنیتی علیه فرهنگیان، خواستههای مطرح شده در این فراخوان است.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران در بخشی از فراخوان خود با عنوان «چرا خیابان؟» نوشت: ما میآییم؛ چون فاجعه به امر عادی زندگی تبدیل شده است. علیه آموزش پولی و طبقاتی و ایدئولوژیک، تبعیضهای جنسیتی، زبانی، اقلیمی، مذهبی، در آموزش. برای بازگرداندن کودکان کار به مدرسه که زندگی را در زبالهدانها و محیطهای سخت کار دنبال میکنند.»
این تشکل صنفی در ادامه با اشاره به تفاهمنامه پلیس و آموزش و پرورش که ۳۱ فروردین میان احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور و علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش دولت پزشکیان، به امضا رسید، نوشت: «چون خرد در مدارس با تفاهم نامه های امنیتی به مسلخ میرود، حق آموزش به زبان مادری، حق ایجاد تشکلهای مستقل جرم است.»
بیشتر بخوانید: جزییات تفاهمنامه پلیس و آموزش و پرورش؛ مسیر سرکوب دانشآموز و معلم بازتر شده است
«دستمزدهای زیر خط فقر، وضعیت معلمان خریدخدمت، حقالتدریسی و سرایداران بلاتکلیف، پاداش پایان خدمت بازنشستگان در گروگان، صندوق ذخیره فرهنگیان که منبع غارت و رانت و خارج از مدیریت صاحبان اصلی آن است»، از دیگر دلایل صدور فراخوان این تجمع سراسری عنوان شده است.
معلمان معترض در ایران طی سالهای گذشته بارها با طرح مطالبات معیشتی، آموزشی و مدنی دست به تجمع و تحصن سراسری زدند.
با وجود برگزاری این تجمعهای اعتراضی، مطالبات معلمان هنوز محقق نشده است و فشارها بر آنها روز به روز بیشتر شده است.
این اعتراضات در بسیاری موارد با سرکوب گسترده از سوی نهادهای امنیتی و انتظامی مواجه شد و شماری از معلمان و فعالان صنفی، احضار، بازداشت و با احکام سنگین حبس مواجه شدند.
صدها معلم نیز در سالهای گذشته به دلیل فعالیتهای صنفی و همراهی با اعتراضات مردمی، با حکم هیات رسیدگی به تخلفات اداری وزارت آموزش و پرورش از کار تعلیق یا به صورت دائمی اخراج شدهاند.
دوم اردیبهشت، کاربری به نام فسقلی عکسی از قفسه نوار بهداشتی در یک سوپرمارکت در شبکه ایکس منتشر کرد که در آن آلبومی از محصولات مایلیدی در بستهبندی شفاف به قفسه آویزان بود.
این نمونهها به مشتریها امکان میدهند تصویر دقیقتری از آنچه در بستهبندی نوار بهداشتی وجود دارد به دست آورند و محصول مورد نظرشان را با دقت بیشتری انتخاب کنند. اما تابوی پریود کارکرد اصلی این ابتکار را به حاشیه راند و آن را به فرصتی برای کاربران، بهویژه کاربران زن تبدیل کرد که از تجربههای خود درباره خرید نوار بهداشتی بگویند.
توییت این کاربر، ظرف مدت کوتاهی از مرز یک میلیون بازدید گذشت، بیش از ۱۴ هزار کاربر آن را پسندیدند، دهها کامنت گرفت و بیش از ۳۵۰ بار بازنشر شد.
زن، زندگی، آزادی و نوار بهداشتی
آبان ۱۴۰۱، در اوج خیزش زن، زندگی، آزادی عکسهایی منتشر شد که نشان میداد دوربینهای واگنهای مترو با استفاده از نوار بهداشتی مسدود شدهاند تا امکان شناسایی معترضان محدود شود.
پیام استعاری این ابتکار، یعنی کور کردن چشمان نظارهگر استبداد با نوار بهداشتی، مورد توجه بسیاری قرار گرفت. کالایی که به دلیل ارتباط با اندام جنسی منتسب به زنان تا همین دیروز در دورترین قفسه فروشگاه قرار میگرفت، در گوش فروشندهها نجوا میشد تا بدون جلب توجه سایر مشتریها در کیسه پلاستیکی سیاه تحویل داده شود، محصولی که بلند گفتن نامش نزد بسیاری از مردم مترادف بود با دریدن پرده حیا و نجابت، حالا نهتنها مرئی شده بود، بلکه سلاحی بود برای ناتوانسازی حاکمیتی که خود را در سلطه همهجانبه بر بدن زن تعریف میکرد و همچنان میکند.
گروهی از کاربران، ابتکار مایلیدی در نمایش آشکار نوار بهداشتی را دستاوردی دیگر برای زنان و امتداد مسیر زن، زندگی، آزادی میدانند.
کاربری به نام پرواز پست کاربر فسقلی را با این یادداشت بازنشر کرد: «از پلاستیک مشکی تا آلبوم محصولات برای کمک به انتخاب بهتر. چه راهی اومدیم زن! چه راهی!» این توییت هم با استقبال کاربران روبهرو شد، بیش از ۲۰ هزار نفر آن را پسندیدند و نزدیک به ۸۰۰ بار بازنشر شد.
کاربری به نام میم که به نظر میرسد از بازاریابهای محصولات مایلیدی است، از تجربه خود نوشته و بخشی از مسیر پیموده شده را اینطور توصیف کرده است: «هفت سال پیش، وقتی که نوارهای مکسیِ مایلیدی لانچ شد، مشتریها قبول نمیکردن که این نوارهای سه تا شده قدرت جذبشون مثل اون نوارهای مشبک ضخیم و حساسیتزا هست. به خرج خودمون یه بسته نوار خریدیم و بازش کردیم تا به مشتری نشون بدیم، ببینه چقدر بلنده و لطیفه تا مجاب بشه امتحان کنه. مدیر هایپر صدامون کرد و گفت این بیحیابازیا چیه و بساطمون رو جمع کرد. شرکت که این حرکتمون رو دید یه سری بوکلت طراحی کرد، شکل کلاسور بود، داخلش سه تا ورق داشت و هر ورقش یه دونه نوار بهصورت باز شده میچسبوندیم. دیگه مثل قاچاق لای بوکلت رو باز میکردیم و به مشتری نشون میدادیم».
زنانی نوشتهاند که مدتهاست حاضر نیستند بسته نوار بهداشتی را در کیسه سیاه قبول کنند و از مغازهدار میخواهند مثل باقی خریدهایشان برای نوار بهداشتی هم به آنها کیسه شفاف بدهد.
چند کاربر هم به این اشاره کردهاند که در شهرهای کوچک نام بردن از نوار بهداشتی هنوز مایه شرم است و مردم به دیدن این محصول عادت ندارند.
عدهای از کاربران زن هم از واکنش فروشندهها به امتناع از پذیرش کیسه سیاه نوشتهاند: «من میگفتم تو پلاستیک عادی بذارید و از دیدن ریاکشن فروشنده و آدمای اطراف لذت میبردم. تو چشماشون وای چه بیحیا شدن نسل جدیدِ زیبایی دیده میشد، واقعا روحم ارضا میشد».
چرا نوار بهداشتی خجالت آور است اما چسب زخم نه؟
قاعدگی در بسیاری از فرهنگها، بهویژه فرهنگهایی که مذهب نقش مهمی در شکلگیری آنها بازی میکند، منشاء آلودگی است، زنان در دوران پریود ناپاک و نجس قلمداد میشوند، حق ورود به اماکن مقدس را ندارند و باید خارج شدن خون از بدنشان را پنهان کنند.
در حقیقت، این فرهنگها از زنان انتظار دارند در حالی که درد میکشند، وانمود کنند اتفاقی نمیافتد و چیزی به نام پریود از اساس وجود ندارد.
انگانگاری پریود فقط مختص جوامع اسلامی یا کمتر توسعهیافته نیست. در سال ۱۹۵۰، فقط ۲۰ سال پیش از فتح ماه، یک برند نوار بهداشتی در آمریکا محصولاتش را با چنین سیاستی تبلیغ میکرد: بستهبندی ما آنقدر ماهرانه است که تیزبینترین چشمها هم نمیتوانند حدس بزنند چه چیزی داخل بسته است».
در سال ۲۰۲۰، شعار شرکت تامپکس برای تبلیغ مدل تازه تامپونهایش این بود: بیصدا باز کنید، با حفظ کامل محرمانگی. این شعار که آشکارا، ایده پنهان نگاه داشتن پریود را ترویج میکند، دستمایه گفتوگوها و نقدهای بسیاری در رسانهها و محافل عمومی در آمریکا شد شد.
توجه شهروندان عادی به موضوع و بالا گرفتن بحثها درباره پریود از این حکایت دارد که نگرش عمومی نسبت به موضوع در همه جای دنیا در حال تغییر است، هرچند کند و حلزونوار.
ایران هم از این قاعده مستثنی نیست. هرچند، در جوامع بستهای مانند ایران که تمام ساحتهای زندگی فردی و جمعی در آن زیر سایه سیاه و سنگین حاکمیت مذهبی است و سیاستگذاران میکوشند شکاف جنسیتی را عمیقتر کنند، عقب راندن باورهای آلوده به کلیشههای جنسیتی، کندتر از جوامع آزاد پیش میرود و به زمان و انرژی بیشتری نیاز دارد.
زدودن کلیشههای جنسیتی و مشارکت مردان
اغلب افرادی که درباره ابتکار مایلیدی در توییتهای یادشده مشارکت کردهاند، زناناند اما تعداد کمی از مردان هم از تجربههایشان گفتهاند و اینکه چون زنان خانه از مواجهه با مغازهدار بابت خرید نوار بهداشتی خجالت میکشیدند، وظیفه خرید آن را به پسران خانه واگذار میکردند.
کاربری به نام شهاب نوشته است: «من میگفتم روی کاغذ بنویسید، من بدم به فروشنده خودش یواشکی بذاره توی پلاستیک سیاه و بدو میرفتم خونه».
با اینکه گروهی از کاربران مرد در حمایت از مرئی شدن این محصول و عادیسازی آن در جامعه نوشتهاند، همچنان تعداد مردان مخالف با این تغییر اجتماعی بیش از زنان است.
از ۸۴ نظر زیر پست پرواز، ۱۶ پست از سوی کاربرانی با نام یا تصویر مردانه نوشته شده است؛ چهار نظر در حمایت از ابتکار مایلیدی و این تلقی که مرئیسازی نوار بهداشتی دستآوردی برای زنان است و ۱۱ نظر در مخالفت یا تمسخر آن.
کسبوکارها و صدا دادن به مخاطبان
پست کاربر فسقلی نخستین بار نبود که نام مایلیدی را در شبکههای اجتماعی مطرح کرد. این شرکت که از حدود ۱۰ سال پیش کارزارهایی برای انگزدایی از پریود، آگاهیبخشی به دانشآموزان دختر درباره بلوغ و پریود و مرئیسازی دیگر مسائل مرتبط با زنان مانند سرطان پستان راهاندازی کرده به عنوان یکی از معدود کسبوکارهای ایرانی با یک ماموریت تعریفشده اجتماعی مورد توجه قرار گرفته بود.
در روزهای پایانی اسفند پس از انتشار ویدیویی به مناسبت روز جهانی زنان، مایلیدی مورد غضب نیروهای امنیتی قرار گرفت و صفحهاش در اینستاگرام با بیش از صدهزار دنبالکننده از دسترس خارج شد.
این ویدیو به ممنوعیت موتورسواری و آوازخوانی زنان، ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه و حق طلاق و حضانت برای زنان اشاره میکرد و با هشتگ «از نابرابری بگو» پایان مییافت.
همان زمان، کاربران زیادی در شبکههای اجتماعی از این شرکت حمایت کردند. این حمایت مهر تاییدی بود بر نظریه ارزش مشترک که محبوبیت کسبوکارها را در گرو توجه به نیاز و صدای مخاطبان و تولید یک ارزش اجتماعی مشترک میداند و به آنها توصیه میکند به جای اینکه صرفا به تولید سود اولویت دهید، نیازهای اجتماعی را بشناسید، بهشیوهای سازنده به آنها پاسخ دهید و به خاطر داشته باشید که موفق شدن در رقابتهای تجاری به سلامت جامعه گره خورده است.
